terminów gramatycznych online
słowo wyraz
Synonim wyrazu.
Cytaty
Dictio. Eyn wort. Słowo. Verbum idem.
[...] ą przékreszone, gdy mowię wziął, łaską, ręką, száblą [...] ę przékreszone w słowach, więc, będę, stoję, idę.
[...] z punctikiem nad ż w słowie zaddżyło się i temu podobnych.
Słowo jest jedná mowá, ktora się mowi w jednej álbo w wielu syllab, jáko to Roi, vérité.
Dyszkurs jest komponowány z frazesow. Frazesy są komponowáne z słow. Słowá z syllab. Sylláby z liter.
P. Z czego się składają słowa? O. Z syllab. P. A syllaba z czego? O. Z liter.
P. Jakże poznać ktore słowo jakiego jest rodzaju? O. Kiedy mu się dodać może Zaimek [...]
P. Czego zażywamy wyrażając nasze Myśli Głosem? O. Zażywamy Głosu łamanego albo Zwijanego (son articulé), a te Głosy łamane albo Zwijane nazywają się ogólnie słowa; po francusku mots albo paroles.
P. Jakże jeszcze Słowa inaczej uważać trzeba? O. Uważać je trzeba jako Znaki Myśli naszych, bo przez nie albo wymowione albo napisane poznawać dajemy to co myślemy. P. Tak wzięte Słowa jakie mają Nazwisko? O. Nazywają się Częściami Mowy czyli Mowienia.
Trzeba wiedzieć ogólnie najpierwej co to jest Rodzaj, Liczba, i Spadek w Słowach, bo te trzy własności mają Imiona, Artykuły, Zaimki, i Ucześnistwa.
Słowo tym sposobem przeistoczone, zachowuje więc już w dalszych odmianach tę postać nową, w której przyjęte zostało do klasy wyrazów zdrobniałych, to jest, w której się ukazało po postradaniu dawnych cech rodzajowych.
Jedni piszą cmentarz (po łacinie coemeterium, po włosku cimiterio); drudzy piszą smentarz, bo w ich mniemaniu honor narodu ciérpiałby na tém, gdyby pierwiastkiem tego wyrazu nie było słowo narodowe (smętny).
Zastanawiając się nad słowami polskiemi, podziwiając ich bogactwo i dziwiąc się dla czego grammatyka pozwala im zostawać w takim nieładzie, jak gdyby jakim rozbitkom, albo siérotom, które tylko przypadkowo mowa nasza wzięła pod swoją opiekę – uczułem potrzebę zapomnienia w układzie téj książki wszelkich prawideł obcego spadkowania.