terminów gramatycznych online
rzeczownik złożony
Cytaty
Rzeczownik [...] złożony, który się z kilku wyrazów składa: arcy-biskup, przedsięwzięcie. — zbiorowy, gdy jeden wyraz wielość oznacza; lud, ślachta, wojsko, las. — liczbowy, gdy wyraża ilość czego: jeden, pięć, dziewięć, tysiąc, piąty.
Rzeczownik [...] złożony, który się z kilku wyrazów składa: arcy-biskup, przedsięwzięcie. — zbiorowy, gdy jeden wyraz wielość oznacza; lud, ślachta, wojsko, las. — liczbowy, gdy wyraża ilość czego: jeden, pięć, dziewięć, tysiąc, piąty.
Rzeczowniki złożone [...] Uwaga. Sztuka mięsa, nie jest Rzeczownikiem złożonym, ale drugi rzeczownik w spadku 2gim jest tylko dopełnieniem Rzeczownika pierwszego, tak jakbym powiedział, sztuka płótna, śklanka wody, i t. d.
Rzeczowniki dzielą się na: […] Pojedyńcze i złożone; np. dział, podział.
Do rzędu przyimków niewłaściwych należą także te, które się znajdują w rzeczowniku złożonym […].
Przypadkowanie Rzeczowników złożonych.
Rzeczownik, z Przymiotnika w Mianowniku stojącego i z Rzeczownika złożony, ugina obie części składowe wedle właściwych im prawideł; np. M. i B. Białystok, P. Białegostoku, C. Białemustoku, W. Białystoku, N. Białymstokiem, Mj. w Białymstoku.
Rzeczowniki złożone oznaczać mogą, albo że rzecz jaka jest z czego zrobiona, albo zkąd pochodzi lub gdzie przebywa, albo na jaki służy użytek, albo na ostatek osobę bawiącą się jakiém rzemiosłem, mającą pewne zatrudnienie lub powołanie. Wyrazy przedstawiające rzecz główną przystawiają się do wyrazów znaczących rzeczy lub wyobrażenia podrzędne i zazwyczaj spajają się z niemi łącznikiem. Te ostatnie tłumaczą się najczęściéj na polski język przez przymiotniki [...]
Rozwáżane i przeglądane w poprzedzającym § rzeczowniki piérwotne i złożone s samych nágłosów i końcówek, są i powinny być normą i prawidłem dlá urábianiá za pomocą pogłosów wyrazów pochodnych, tak pojedynczych, jak i złożonych […].
Słowa niedokonane od rzeczowników złożonych postęp, ustęp, vstęp itd., jako to: postępuję, ustępuję, vstępuję, urabiają swe dokonane z dokonanego stąpę, jako to postąpę, ustąpę, vystąpę itd.
Rzeczownik złożony z przymiotnika stojącego w I-szym przypadku i z rzeczownika, odmienia się w obu częściach składowych wedle właściwych im prawideł; np. I i IV przyp. Krasnystaw (miasto w Lubelskiem), ma: II p. Krasnego|stawu, III p. Krasnemu|stawowi, V p. Krasny|stawie! VI p. Krasnym|stawem, VII p. w Krasnym|stawie.
Rzeczowniki złożone (nomes compostos) z dwóch wyrazów.
Liczbę mnogą tych wyrazów tworzy się według następujących reguł: [...]
a) Gdy pierwsza część wyrazu złożonego jest nieodmienna, (n. p. czasownik, przyimek i t. p.), jak guarda-chuva — od guardar (chować, chronić) i chuva (deszcz) — parasol; guarda-chuvas (parasole).