terminów gramatycznych online
zdanie główne
Zdanie główne. Zdanie, które wchodzi w skład z. niewspółrzędnie złożonego i jest składniowo niezawisłe, tzn. nadrzędne bezpośrednio lub pośrednio względem wszystkich pozostałych.
Cytaty
Całe zdania mogą być dwojakim sposobem z sobą połączone: […] 2) albo jedno zdanie zawisło od drugiego, i składa część poprzedzającego, które w tym względzie przedniem czyli głównem zdaniem nazywamy.
Zdania spojone, czyli spój zdań, z których jedno główną myśl zawiéra, a przeto główném zwane; inne do okréślenia zdania głównego są przyłączone, a dlatego podrzędnémi się zowią.
Zdanie główne zawiera w sobie myśl główną, zupełną i bez drugiego zdania wypowiedzieć ją, samo przez się potrafi.
Zdanie, które samo przez się jest zrozumiałe, zowie się główném […].
[…] Zdanie główne razem z jedném lub kilku pobocznemi nazywa się złożoném […].
Zdanie poboczne oddziela się od głównego przecinkiem, a w środku kładzie się między przecinkami […].
Takie więc zdania, które służą do uzupełnienia myśli zdań innych, a same przez się żadnéj samoistnej i jasnéj myśli nie dają, nazywamy zdaniami pobocznemi (zależnemi albo podrzędnemi); tamte zaś od których one zależą, zdaniami głównemi.
Formy na ąc, dziś nieodmienne, niosąc, siedząc, czytając ,... używają się przysłówkowo (to jest bez różnicy rodzajów i liczb) w zdaniach pobocznych dla wyrażenia czynności współczesnej z czynnością zdania głównego: np. słucham mowy stojąc.
Zdania, wyrażające same przez się myśl jasną i zrozumiałą, nazywają się zdania główne.
Składnia (Syntaxe).
Myśl wypowiedziana wyrazami nazywa się zdaniem (oração, proposição).
Zdanie może być: 1) Główne (principal): ma ono czasownik w trybie oznajmującym, warunkowym lub rozkazującym, i jest niezależne od innego zdania, n. p. eu canto (śpiewam).