język kulturalny

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Nitsch/1923
• Rozw/1923
• Gaert/1927

[...] prawdopodobnie też oddziaływanie to, niemal tak stare jak początki piśmiennictwa, dopomogło językowi kulturalnemu do utrzymania jego sz, ż, cz, dż [...].

Im język późniejszy, tem wahań więcej, form bez -i (-y) przybywa, aż w j. kulturalnym ustala się wreszcie postać bez -i (y) z wyjątkiem typu usłuchnij, odwrotnie jak w k.-słow., gdzie została ujednostajniona postać na -i.

Te samogłoski nie były, nawet po zniknięciu długości, ogółem biorąc wcale równe głoskom o i (y) u, ale nie były też bardzo od nich różne. I nic w tem dziwnego, bo i dziś jeszcze, z wyjątkiem o, które w narzeczu kulturalnem, a i w wielu innych, jest równe u, pochylone á é w bardzo wielu narzeczach różnią się od o i (y); a z drugiej strony mamy fakt powolnego rugowania pochylonych á é z języka kulturalnego, co do á już dokonany, co do é obecnie się dokonywujący [...].

W wyrazach jak środek można nieraz i w wymowie kulturalnego języka obserwować stadjum pośrednie między dwuzgłoskowem środek a wyraźnie trójzgłoskowem sirodek.

Język kulturalny ma Chrystus chrzest chrześcijanin.... chrosta chróściel <= Krystus krzest.... najwidoczniej pod wpływem grupy st następnej zgłoski (wobec krowa...).