terminów gramatycznych online
słowo trzecioosobowe
Język: polski
Cytaty
Słowa trzecioosobowe. Słowa w trzeciey tylko osobie czasowane przez swe czasy i tryby w używaniu są następujące.
Wielce podobne do nieosobowych są tak zwane słowa trzecioosobowe, których używamy wprawdzie także tylko zawsze w osobie trzeciej, ale w obydwóch liczbach i przy wyrażonym podmiocie. Takiemi są: boli, tyczy się, mdli, itp. np. Ząb mię boli, zęby mię bolą. — Ta potrawa mię mdli, potrawy te mię mdlą, itd.
Są słowa w naszym języku, które się używają s podmiotem zdaniá, a zatym osobiście, lecz to tylko w 3éj osobie liczby pojedyńczéj lub mnogiéj, stósownie do liczby podmiotu; np. boli ⴅę głova [...]. Jakkolwiek takowe słowa niektórzy nazywają nieosobistemi, jednakże prof. Muczkowski odróżniá je od nieosobistych i nazywá trzecioosobowemi, i słusznie.
Podziały słowa są na: [...] trzecio-osobowe są bardzo do nieosobowych podobne, bo także tylko w 3-éj osobie się używają, ale mają obie liczby i wyraźny podmiot, np. boli mię palec, bolą mię palce.
Pośrednie stanowisko między ściśle nieosobowymi a osobowymi słowami zajmują czasowniki, jak np. przystoi, uchodzi, śni mi sie, służy mi się [...].
Powyższe słowa nazywamy trzecio-osobowymi: mogą się one bowiem używać w IIIciéj osobie obydwóch liczb.
Mamy na koniec czasowniki, które się używają wprawdzie zawsze z wyraźnym podmiotem, ale nie inaczej, jak tylko w 3-éj osobie liczby pojedyńczéj lub mnogiej: boli mię głowa, bolą go zęby; albo: to się tyczy, sprawy tyczą się itp. Słowa takie nazywamy [słowami] trzecioosobowemi.