terminów gramatycznych online
czas przeszły niedokonany
Cytaty
Tempora verborum. Czasy słow. Tempus praesens. Czas teraźniejszy. Tempus praeteritum imperfectum. Czas przeszły nie doskonały, czyli nie dokonany. T. praeteritum perfectum. Czas przeszły doskonały.
Przes. Niedokonany. J'avois miałem.
Niedokonany czas. Wyraża rzecz przeszłą, lecz razem z drugą, na przykład: J'étois à la table lorsque vous arrivâtes, Byłem u stołu gdyś przybył.
[Preteritum] Imperfectum. [Przeszły] Niedokonany.
Czas przeszły niedokonany i czas zaprzeszły nazywają się też czasami względnymi, gdyż one się same nie używają, ale zawsze odnoszą się do czasu przeszłego dokonanego, czy wyraźnie położonego, czyli w myśli dopełnić się mającego.
Trojaka ta czasu przeszłego różnica, w naszym języku wydaje się w taki sposób: mamy słowa niedokonane i dokonane, np. dawać, dać, brać, wziąć. Słowem tedy niedokonaném wyrażamy czasu przeszłego czynność niedokonaną, czyli niedokończoną, np. dawałem, brałem; a taką słowa odmianę zowiemy czasem przeszłym niedokonanym [...].
Tak przeszły jak zaprzeszły czas jest albo niedokonany, albo dokonany, gdy wyraża objaw w przeszłości albo trwający albo skończone, stosownie do tego, czy od lica niedokonanego czy dokonanego pochodzi; np. Czas przeszły niedokonany: gasiłem, targałem.
W czasie niedokonanym przeszłym oznajmującym i warunkowym od zostawać mamy prawidłowie Zostawałem; w dokonanym zaś czasie wyrzuca się wa, zostałem, jak też w teraźniejszym zamiast zostawam, zostaję.
Czynić. Niedok. teraźn. czas. u-Czynić Dokonawczy [...] Nied[okonany] przeszły Czyniłem [...] Warunk. Bym [...] Dokonany u-Czyniłem Warunk Bym Rozkaz. bez nalegania Czyń! z naleganiem u-Czyń!
Czas przeszły: { a) niedokon: mówiłem, b) częstotl: mawiałem, c) dokon: zmówiłem.