terminów gramatycznych online
przypiewek
Język: polski
Cytaty
Mówiąc o znakach języczonej mowy w Kunszcie Pisania, ktore ja nazywani ogulnie Pisami, jak znaki Malarskie zowiemy Rysami, lub Muzyczne Notami, trojakiego rzędu Pisy uważać muszę: [...] 2) Pisy przypiewkowe poza stroką, wyrażające odmianę głosu przez jotową strefkę lub kropkę do Bukwy czyli Głoski w gorze lub z boku przydawaną, ktore ja w piśmie Jotkami, a w wysłowię Przypiewkami nazywam [...].
Owe staroświeckie jotowki, ktoremi tylko Samogłoski znaczono; a nigdy Społgłosek [...] nazywały się przypiewkami aj prosodiaj (accentus) bo Głoski są właściwie tonami albo społtonami Języka, a joty czyli przypiewki przy głoskach są przytonki czyli wtorowki, rozmaicące dźwięk każdego społtonu.
Jotowaniem nazywam przepasanie bukwy jotką bez kropki, lub położenie nad bukwą takowej jotki, albo tylko kropki, od joty oderwanej, która ostrzega, że takowa bukwa inaczej powinna się wygaszać, niż bukwa nie mająca nad sobą, ani przy sobie żadnej jotowki i tak dopisywaną jotkę nazywam w głosie przypiewkiem lub przytonkiem.
O ile jednak neologizmy Szumskiego utrzymane były w granicach zdrowego rozsądku, to nie można tego powiedzieć o całym ich zestawie u J. Przybylskiego.
Terminologia. Litera — bukwa, diphthongus — dwugłosica, dwutonica, dwusamogłoska, dwugłoska samogłoskowa, consonans fortis — gęstsza, Ienis — rzadsza, syllaba — złoga, accentus — przypiewka, znaczek, przytonek, wtórówka.