terminów gramatycznych online
akcent wyrazowy
Język: polski
Geneza: zob. akcent
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Głosownia: Mał/1879
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Nauka o głoskach: Szob/1923
- Słowniczek: Gaert/1927
Akcent wyrazowy polega na uwydatnieniu za pomocą środków fonetycznych pewnych sylab w wyrazie.
Cytaty
Samogłoski w wyrazach zbędne, t. j. krótkie albo nie obciążone wyrazowym akcentem, albo wreszcie zbyt blisko sąsiadujące z drugimi samogłoskami, a właśnie przeto na zagładę wskazane — zanim się zupełnie zaprzestały wymawiać, brzmiały jeszcze poniekąd, lecz nie tak artykułowano i wyraziście, jak dawniej.
Akcent wyrazowy wyróżnia jedną zgłoskę z pomiędzy innych zgłosek w wyrazie, nap. chata, chałupa, kamienica.
W języku polskim akcent wyrazowy jest przyciskiem.
Odrębny akcent wyrazowy: na północy ruchomy, na południu na pierwszej zgłosce.
Dla rozwoju akcentu wyrazowego pod względem miejsca przycisku znamy punkt wyjścia t. j. prasłowiańską jego ruchomość i swobodę i aktualny punkt dojścia, jaki przedstawia dzisiejsza polszczyzna, natomiast stadjów pośrednich nie znamy, nie posiadając żadnych świadectw bezpośrednich.
§ 7a. Dla historji akcentu wyrazowego w języku polskim nie mamy, jak zaznaczono, żadnych świadectw bezpośrednich. Z pośrednich, t. j. zjawisk fonetycznych, zależnych od przycisku, wskażę przynajmniej na jedno pewne, a bardzo ciekawe.
Rozróżniamy: a) akcent zdaniowy - wyróżnienie pewnego wyrazu lub kilku wyrazów w zdaniu; b) akcent wyrazowy - wyróżnienie głosowe pewnej zgłoski w wyrazie.
Wyrazowy, p. akcent.