terminów gramatycznych online
spółgłoska dźwięczna
Cytaty
Oto dowod, Niemcy nazywają spółgłoski dźwięczne i mocne słabemi, bo krótko i słabo wymawiają, suche zaś i słabe silniej i długo wymawiają i zatem mocnemi nazywają, to dla nich służy nie dla nas takowy podział.
W ogóle dziś pisownia wymaga zachować tę różnicę, tylko co do brzmień właściwych, każdej głosce; przed wszystkiemi dźwięcznemi spółgłoskami w osobnych i złożonych wyrazach bez warunku wszędzie się pisze be i bez; a w innych bezdźwięcznych wyrażali, uważać co spotka w składzie tychże, czy pierwszą będzie z czy s taką przyjmie dla zgodzenia z wymową.
Stąd znowu wszystkie spółgłoski ze względu na samo ich brzmienie dzielimy na głośne albo dźwięczne, dawniej nazywane słabemi: b, b', d, g, g', w, w', z, h, dz, dż, dź, ż, ź, r, rz, m, ł, l.
Spółgłoska. Spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne. Spółgłoski czyste i nosowe. Spółgłoski twarde i miękkie. Spółgłoski: wargowe, wargowo-zębowe, przedniojęzykowe (zębowe i dziąsłowe), średniojęzykowe i tylnojęzykowe. Spółgłoski chwilowe (zwarte i zwarto-szczelinowe) i trwałe (szczelinowe i półotwarte).
Spółgłoski i ich podział. 1) dźwięczne: b w d z struny głosowe drgają, wydając pewien ton muzykalny, bezdźwięczne: p f t s struny głosowe nie drgają, słyszymy tylko szmery. 2) czyste: b, b', c, ć, cz itd. oprócz: nosowe: m, m', n, ń. 3) twarde: b, p, m, f, [...] miękkie: b', p', m', f' [...].
Jeśli wiązadła zbliżają się do siebie w znaczniejszym stopniu, wydech przeciskający się przez zsuniętą głośnię do jamy ustnej wprawia je w drżenie, które daje początek dźwięczności. [...] Wszystkie samogłoski są dźwięczne. Ze spółgłosek do dźwięcznych należą: b, b', w, ẃ, m, ḿ, d, z, ź, dz, dź, l, ż (także pisane rz), dż, r, l, n, ń, g, g'.