Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska dźwięczna

Język: polski

Cytaty

Oto dowod, Niemcy nazywają spółgłoski dźwięczne i mocne słabemi, bo krótko i słabo wymawiają, suche zaś i słabe silniej i długo wymawiają i zatem mocnemi nazywają, to dla nich służy nie dla nas takowy podział.

W ogóle dziś pisownia wymaga zachować tę różnicę, tylko co do brzmień właściwych, każdej głosce; przed wszystkiemi dźwięcznemi spółgłoskami w osobnych i złożonych wyrazach bez warunku wszędzie się pisze be i bez; a w innych bezdźwięcznych wyrażali, uważać co spotka w składzie tychże, czy pierwszą będzie z czy s taką przyjmie dla zgodzenia z wymową.

Stąd znowu wszystkie spółgłoski ze względu na samo ich brzmienie dzielimy na głośne albo dźwięczne, dawniej nazywane słabemi: b, b', d, g, g', w, w', z, h, dz, , , ż, ź, r, rz, m, ł, l.

Jeśli wiązadła zbliżają się do siebie w znaczniejszym stopniu, wydech przeciskający się przez zsuniętą głośnię do jamy ustnej wprawia je w drżenie, które daje początek dźwięczności. [...] Wszystkie samogłoski są dźwięczne. Ze spółgłosek do dźwięcznych należą: b, b', w, ẃ, m, ḿ, d, z, ź, dz, dź, l, ż (także pisane rz), dż, r, l, n, ń, g, g'.

[Jeśli wiązadła ^zbliżają się do^ siebie w znaczniejszym stopniu, wydech przeciskający się przez zsuniętą głośnię do jamy ustnej wprawia je w ^drżenie^, które daje początek ^dźwięczności^. [...] ^Wszystkie samogłoski są dźwięczne^. ^Ze %spółgłosek%^ do ^%dźwięcznych%^ należą: *b, b', w, ẃ, m, ḿ, d, z, ź, dz, dź, l, ż* (także pisane *rz*), *dż, r, l, n, ń, g, g'*.]