terminów gramatycznych online
sylaba głoski, litery
Geneza: łac. syllaba < gr. syllabḗ 'połączenie, zgłoska'
Sylaba (zgłoska). Odcinek wypowiedzi stanowiący jedność ekspiracyjną, ruchową i akustyczną, posiadający jedno maksimum donośności, który potencjalnie może być fonetycznie samodzielną wypowiedzią.
Cytaty
A nie má nigd [= nikt] mnimać, aby to ii prożnem było, abo żeby wszędzie, syllaba, jéj, mogła być miasto niego napisana.
Ná przykład: Poćże sie: gdzie sie káżdéj litery náturá własna wyraża: i káżda syllábá znácznie sie jedná od drugiéj dźieli.
Ale kiedy rzeczesz, czoło, tám już tè dwie literze,cz, w jedno spojonè przy o, jedną syllábą są.
[Górnicki] [...] tedy tu kropki bydź muszą, by sie nie zdáłá jedná sylábá buoi sie Bogá, to jest imperativus:
P. Z czego się składają słowa? O. Z syllab. P. A syllaba z czego? O. Z liter.
P. Jak ktory spadek pierwszej Deklinacyi powinień się kończyć? [...] W Wzywającym syllaba je, ze, dzie, lub litera e, a, jeszcze częściej u.
Do ktorych oboch może się dodać syllaba: prze jak i w inszych czasach, tak: przeczytać, przeczytać było.
Do ktorych oboch może się dodać syllaba: prze jak i w inszych czasach, tak: przeczytać, przeczytać było.
Ze wszystkim jak I przydając z początku syll. po [...] Poradzę się.
Quae est agnitio quintae declinationis? ktore jest poznanie piątego staczania? haec est, to jest, cujus genitivus singularis terminatur in ei divisas literas, ktorego rodzący spadek liczby jednej kończy się na te rozdzielone litery, ut hic v. haec dies, hujus diei, et pluralis in erum, a wielkiej liczbie na te syllaby, ùt hi dies, horum dierum, według tego przykładu.
W polskim zaś wcale nie zwraca się uwaga [!] na krótkość lub długość czasu potrzebnego na wymawianie syllab.
Jedna lub więcej głosek, które wymawiamy za jednem otworzeniem ust, nazywają się zgłoską czyli sylabą. I-gła, o-gro-dnik, nie-o-stro-żny, ko-le-i.
I. — Na ostatniej zgłosce (sylabie) mają zwykle akcent:
1) wyrazy kończące się na zgłoskę nosową, n. p. irmã (irman, siostra). Wyjątek stanowią formy czasownika, n p. comem (kómeń, jedzą), andam (andaął, chodzą) i niektóre wyrazy, n. p. orphão (sierota), ultimatum (ultimatum), album (album), które należy akcentować na przedostatniej zgłosce.