terminów gramatycznych online
mowa język
Cytaty
MOWA 'mówienie; przemowa; język, narzecze' [...] mowa rozmaitych ludzi linguagium R r8 (mp).
RZECZ (łącznie ok. 170 razy) np.: – 1) ‘mowa, mówienie, język, słowa’ rzecz, mowa idioma dr proprietas loquendi in qualibet lingua, quot lingue tot sunt idiomata, sermonis proprietas S 71; Mowa, Rzecz idioma {linguagium} R p3v [...].
Oratio, Sermo Rede Mowá.
Zaimki Odnośne są, ktore odnoszą myśl o osobach lub rzeczach, o ktorych już wprzod w mowie było.
GRAMMATYKA jest nauką prawideł mowy ustnej i pisanej, a mowa składa się z wyrazów.
Tak zaszczytne i dzielne pobudki dodawały mi siły do mozolnego śledzenia natury mowy naszej w nader licznych jej rozmaitościach.
Człowiek różni się od zwierząt rozumem i mową; przez rozum poznaje rzeczy i o nich rozmyśla, przez mowę wyjawia innym myśli swoje; to jest udziela drugim zdania swego, czyli sądu o rzeczach [...]. Mowa przeto jest obrazem myśli, albo raczéj tłumaczeniem wyobrażeń i uczucia człowieka; gdyż przez nią opowiada się to, co się myśli, lub czuje [...]. Mowa zowie się także językiem. Cel mowy jest wzajemne rozumienie się ludzi między sobą [...].
Cel mowy jest wzajemne rozumienie się ludzi między sobą; jest ona trojaka: ustna, pisana i migowa czyli jestowa [...]. Można by także przydać znakową, np. telegraf i głosową, np. dzwonienie, trąbienie, bębnienie i t.d.
Każda z trzech wyżéj wymienionych mów [ustna, pisana i migowa, czyli jestowa] dzieli się jeszcze na potoczną, czyli wolną, albo prozę i na wiązaną, czyli wiersze albo rymy.
Słowo, Verbum, ktore dopełnia sensu w mowie, wyrażając jaką akcyą lub stan, w którym rzecz zostaje, np. piszę, siedzę.
Każdá mowa skłádá się ze zdáń , będących obrazem myśli. Każde cáłkowicie wyrażone zdanie skłádá się z wyrazów […].
Jedném z największych dobrodziejstw Bożych wylanych na ludzi, jest mowa, w któréj się uczucie, rozum, wolna wola i całe jestestwo człowieka odbija.
Mowa jest to wyrażenie myśli naszych drugim osobom. [...]P. Iloraka jest mowa? O. Trojaka: ustna jakiéj używamy w rozmowie; piśmienna, którą się posługujemy w listach lub dziełach pisanych, i migowa , właściwa dzieciom maleńkim i głuchoniemym ludziom. P. Z czego się mowa tworzy? O. Mowa tworzy się ze zdań, w których się myśli nasze zawierają [...].
Przepis Kopczyńskiego, zalecający w rodzaju nijakim zamiast formy tym pisanie tém lub tem, nie ma żadnej słusznej podstawy ani w historji języka, ani w dzisiejszej mowie ogółu; jest tylko błędnym pomysłem jednego człowieka, osobistym życzeniem jednostki, nie zaś prawdą z żywego języka wydobytą.