Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

mowa język

Język: polski

Cytaty

Oratio, Sermo Rede Mowá.

PRaepositio quid est? Pars orationis quae praeposita aliis partibus in oratione significationem earum aut complet, aut mutat, aut minuit.

Przełożenie co jest? Część mowy ktora przełożona inszym częściam w mowie známionowánie ich ábo wypełnia/ábo przemienia/ ábo umniejsza.

Grammatyka jest nauka jakiej mowy. Mowa, jest wyrażenie myśli słowami.

O podziale Grammatyki i Mowy [...] Mowa dzieli się na ośm części.

Rożność między Nomen, Pronomen i Participium dosyć w przyzwoitym czasie pokaże się [...] Wszakże niektórzy Językow Mistrzowie wszystkie trzy części pod jednym Imieniem zawierają, dzieląc całą mowę tylko na Imie i Słowo.

Jednak słowo: бываю, bywam, prawie zawsze zostaje się w mowie; Агриппа бываетъ беспамятевъ, Agryppa bywa zapamiętały.

[Однако глаголъ бываю почти всегда остается въ рѣчи; Агриппа бываетъ беспамятенъ. Łomonosow, 1757, § 453.]

SAMOGŁOSKI, 16. Czém są w mowie, 336, 338, 356. W języku polskim są brzmieniami wątłemi, 84, 92, 105. Ich brzmienie pochyla się dla pobocznych spółgłosek, 85,90,308. Brzmienie samogłosek zmieniało się w naszéj mowie, 91, 94, 101.

Słowo, Verbum, ktore dopełnia sensu w mowie, wyrażając jaką akcyą lub stan, w którym rzecz zostaje, np. piszę, siedzę.

Każdá mowa skłádá się ze zdáń , będących obrazem myśli. Każde cáłkowicie wyrażone zdanie skłádá się z wyrazów […].

Głosownia. (Nauka o głoskach). Mowa nasza składa się z wyrazów, które dadzą się rozłożyć na poszczególne, najmniejsze cząstki głosowe: dźwięki lub szmery. Cząstki te nazywamy głoskami.