Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zdanie pośrednie

Hasło w cytatach: zdania pośrednie
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
  • Część III. O układaniu wyrazów na utworzenie zdania i łączeniu zdań między sobą: Mucz/1825
  • O okresie pod względem logicznym czyli pod względem związku myśli: Gr/1861

Cytaty

Często w zdaniu stoi rzeczownik z innemi wyrazami dla bliższego oznaczenia go położonemi. Takiemi wyrazami są: […] 3) Całe zdanie pośrednie np. Aleksander, król macedoński, który tyle narodów podbił, nie był panem swojego gniewu.

Cztéry są gatunki zdań pobocznych. 1. Zdanie pośrednie, służy do bliższego oznaczenia rzeczownika w zdaniu przedniém będącego, i może się z niém łączyć przez zaimek względny, np. człowiek, któregośmy wczoraj widzieli, umarł dziś rano […].

Zdania podobne stają się tém mniéj zrozumiałe a dla ucha całkiem nieznośne, jeżeli każde zdanie poboczne wsuwamy w środek poprzedniego, tak że orzeczniki zdań pobocznych, schodząc się na końcu ostatniego zdania pobocznego, rażą swą jednostajnością. Takie zdania nazywamy pośredniemi czyli pośrednikami, n. p. Nieszczęściem guwerner odebrał od matki polecenie, aby się woli ucznia, który się pod każdym względem do tego stopnia, iż wszystkich swych rówienników wyprzedza, odznacza, nie sprzeciwiał w niczém.