Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

orzeczenie zasadnicze

Hasło w cytatach: orzeczenie zasadn.
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Orzeczenie nierozwinięte i rozwinięte. Orzeczenie zasadnicze; orzeczenie czasownikowe i imienne. Orzecznik. Łącznik.

Zdanie rozwinięte. podmiot zasadniczy Król Sobieski podmiot rozwinięty ‖ orzeczenie zasadn. był wodzem dzielnym orzeczenie rozwinięte.

Określenia i ich rodzaje. Części podmiotu i orzeczenia rozwiniętego z wyłączeniem podmiotu zasadniczego i orzeczenia zasadniczego, mają wspólną nazwę określeń. Określenia, wyrażające 1) właściwość, są: a) przydawka [...]. b) dopowiedzenie [...]. c) dopełniacz [...]. Określenia wyrażające 2) stosunek: a) okolicznik miejsca [...]

W orzeczeniu rozwiniętem oprócz jego zasady, czyli orzeczenia zasadniczego znajdujemy również wyrazy określające.

B. Orzeczenie (praedicatum) czasownikowe, np. (drzewo) rośnie lub imienne = łącznik (copula) + orzecznik, np. (drzewo) jest wysokie. a) nierozwinięte, np. (koń) biegnie. b) rozwinięte, = orzeczenie zasadnicze, np. biegnie, + określenia, np. szybko po łące.

Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].

Składnia: przynależność, zdanie oznajmujące, pytające, wykrzyknikowe, (nie)rozwinięte, podmiot, orzeczenie zasadnicze, (nie)rozwinięte, zdanie bezpodmiotowe, orzeczenie czasownikowe, imienne, orzecznik, łącznik, określenie, przedmiot bliższy, dalszy [...].