terminów gramatycznych online
końcówka obca
Język: polski
- Czy Towarzystwo Przyjaciół nauk, to właściwie rostrzygało?: Oż/1883
- Część trzecia. Rzecz o słowach: Such/1849
- Deklinacja imienna: Łoś III/1927
- Nauka o głoskach: Łaz/1861
- Nauka o słowach i ich odmianach: Łaz/1861
Cytaty
Do spolszczenia słowa obcego Polak wydobywa trzon, a nawet pień obcy, przy odrzuceniu obcéj, a nadaniu swojskiej końcówki; np. [...] Obcy Mianownik: Horatius Virgilius Eugenius Polską pisownią: Horacyusz Wirgiliusz Eugieniusz Po polsku trzonem: Horacy Wirgili Po polsku pniem: Horac Wirgil Eugien.
W ten sposób zaokrąglamy przydechem j imiona starożytne, zakończone na samogłoskę po odrzuceniu końcówki obcéj np. Andre-as=Jędrzej […].
[...] Niektórym męskim starożytnym imionom własnym, nadajemy brzmienie polskie: a). Przez odrzucenie końcówki obcéj, np. Pryjam, Herodot, gdy znowu innym zostawiamy ją, np. Romulus, Cyrus. W zakończonych na ius spolszczamy s na sz, albo odrzucamy końcówkę us, np. Horacyjusz albo Horacy; Wirgilijusz albo Wirgili [...].
Końcówki obce na ium, eum, jum, nie mogą mieć miejsca w pisowni polskiej, tylko w łacińskiej.
W języku stp. także inne imiona obce często traktowano jako nieodmienne, np. w przebytkach Cham (zam. Chama) FI. 77, 56, [...]. Gdy zaś imiona te odmieniano, tworzono dla nich różne tematy: przede wszystkiem więc w mianowniku zachowywano końcówki obce: -us, -as, -es, -is, -ius [...] i te formy służyły, jako temat: Krystus FI. Ath. 35.