terminów gramatycznych online
czas teraźniejszy praesens
Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Członem nienacechowanym w obrębie kategorii czasu jest cz. teraźniejszy (nieprzeszły), oznaczający najczęściej współczesność zdarzenia w stosunku do momentu mówienia lub in. momentu czasowego odniesienia wyznaczonego przez kontekst.
Cytaty
Teraźniejszy czás znaczy ákcyą dopiero się dziejącą, jáko to je chante, śpiewam [ʃpiewam].
Le tems présent, czás teraźniejszy.
Ukazujący Sposob. Indicatif. Czas teraźniejszy. Présent [...]. Je suis, ja jestem.
P. Wiele jest Czasow? O. Jest ich tylko trzy właściwie, le présent, teraźniejszy; le passé, przeszły; et l'avenir, przyszły; dla tego te Czasy nazywać będziemy trois temps naturels, trzy właściwe czasy. P. Zda mi się, że się więcej czasow znajduje w Sposobieniach Czynosłow? O. To prawda, wyliczyliśmy ich jedenaście [...]. Ale te wszystkie Czasy należą do jednego ze trzech właściwych Czasow [...]. P. Ktore są trzy Właściwe Czasy Czynosłow? O. Są te: Teraźniejszy (Présent), Przeszły Nieoznaczony (Prétérit Indéfini), i Przyszły (Futur).
Czas teraźniejszy znaczy, iż co jest, albo się dzieje, tego Czasu, ktorego mowią.
Ю. zamiast Я. w trzeciej osobie wielkiej liczby terazniejszego i przyszłego czasu wtorego sprzęzenia (praesens et futurum tempus secundae coniugationis) nieporządkowie używa się: строютъ, zamiast строятъ, budują.
Czasow mają Rossyjskie słowa dziesięć: ośm od prostych, a dwa od złożonych. Od prostych. 1.) Terazniejszy (Praesens): трясу trzęsę [...] 2.) Przeszły niedoskonały (Praeteritum imperfectum): трясъ trząsł [...] 3.) Przeszły jednokrotny (Praeteritum unicum): тряхнулъ trząsnął [...] 4.) Dawno przeszły pierwszy (Plusquam perfectum primum): тряхивалъ trząsywał [...] 5.) Dawno przeszły wtóry (Plusquam perfectum secundum): бывало трясъ bywało trząsł [...] 6.) Dawno przeszły trzeci (Plusquam perfectum tertium): бывало трясывалъ [...] trząsywał [...] 7.) Przyszły niedoskonały (Futurum imperfectum): буду трасти będę trząsł, стану бросать [...] zacznę ciskać [...] 8.) Przyszły jednokrotny (Futurum unicum): тряхну trząsnę [...] Od złożonych. 9.) Przeszły doskonały (Praeteritum perfectum) na przykł: написалъ napisał, od пишу piszę; 10.) Przyszły doskonały (10. Futurum perfectum): напишу napiszę.
Następujące słowa stają się w przeszłym doskonałym czasie z przeszłego niedoskonałego i z przekładania, którego one w terazniejszym czasie w złożeniu nie miewają. Алкаю łaknę, взалкалъ połaknął.
Czas [...] Terazniey: Показывая, показываючи, показуя pokazując.
Czas teraźniejszy okazuje, co się teraz dzieje; np. kocham bliźniego.
Jak czas teraźń. lica niedokon.
Sp. łącz. czasu ter..
Sp. ozn. czasu teraźniej..
Cz. teraź..
Czas teraźniejszy wychodzi wprost ze sposobu rozkazującego, dobiérając trojakie znamiona: a, y, (i, é), [...] e, według trojakiéj odmiany.
Czas teraźniejszy 1. Formuje się z trybu bezokolicznego poprzez odrzucenie znaku to, a dodanie zaimków osobistych, I, thou, he, she, it, we, i. t. d. Wszystkie jego osoby są podobne do trybu bezokolicznego, wyjąwszy drugą i trzecią liczby pojedyńczéj, z których druga przybiera st lub est, podobnie jak stopnie najwyższe, trzecia s lub es, podobnie i dla téj saméj przyczyny co rzeczowniki w liczbie mnogiéj. [...] Czas teraźniejszy wyraża istnienie lub działanie obecne.
[...] Przeto téż formy czasu teraźniejszego tak słów dokonanych, jako téż i jednotliwych, oznaczają czynność dokonaną w przyszłości, czyli jednym słowem czas przyszły dokonany; albowiem chociáż myśl nasza nie jest zdolną pochwycić czynności dokonanéj lub chwilowéj z jéj odbywaniem w dobie obecnéj, zdolną jest jednakże wyobrazić ją sobie jako dokonaną w przyszłości.
Tym niedostatkiem czasu teraźniejszego różnią się słowa dokonane i jednotliwe od słów niedokonanych i częstotliwych, których forma czasu teraźniejszego oznaczá zarazem czynność trwającą w teraźniejszości; np. pise [...]. Wszystkie słowa pojedyńcze czyli niezłożone s przyjimkiem, tak piérwotne, jak pochodne, oprócz wymienionych pod nrem 3im i słów jednotliwych, są słowami niedokonanemi.
Przedniejsze czasy są: teraźniejszy, przeszły i przyszły.
Czas teraźniejszy wyraża byt, stan i czynność podmiotu, zachodzącą teraz, to jest w chwili, w któréj się o nich mówi […].
P. Ile jest głównych czasów? O. Głównych czasów jest trzy: teraźniejszy, przeszły i przyszły. [...] Słowo jest w czasie teraźniejszym, wtedy, kiedy jego czynność wykonywa się teraz, w tej chwili.
Czas teraźniejszy, przyszły, przeszły i zaprzeszły.