terminów gramatycznych online
czas przyszły futurum
Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przyszły [oznacza] akcję mającą się zdarzyć w przyszłości; formy cz. przyszłego często ponadto sygnalizują postawy modalne (por. np. użycie czasu przyszłego w funkcji trybu rozkazującego: Pójdziesz tam natychmiast!).
Cytaty
Item w przyszłym czásie, pierwsze i trzecie osoby máłej liczby [...] ákcentem się náznáczáją.
Słowá języká Włoskiego máją dziesięć czásów jáko: [...] Futurum przyszły.
Te słowá ktore w przyszłym pokázującego skraczáją się, skraczáją sie tákże w przeszłym niedoskonáłym wtorym czásie sposobu przyłącájącego, jáko to Havrò miásto haverò Będę miał.
Koniugacya jest odmienianie słow w ostatnich sylabach, przez sposoby i czasy. [...] Czasy te pięć: Teraźniejszy, przeszły niedoskonały, przeszły doskonały, przeszły więcej niż doskonały, i przyszły.
Czas przyszły L. P. Ja będę.
Czas przyszły L.P. Ja będę miał, miała, miało.
Widzieć się daje w Koniugacyach, iż czas przyszły jeden się składa z czasu przyszłego słowa posiłku[ją]cego jestem, i z czasu przeszłego słowa, które się koniuguje, jako: Ja będę czytał, a może jeszcze z Nieograniczonego Sposobu tegoż słowa, tak: Ja będę czytać: drugi jest sam przez się pochodzący od tego słowa, co się koniuguje, jako: Ja przeczytam.
Czas Przyszły. Futur [...]. Je serai. ja będę.
P. Wiele jest Czasow? O. Jest ich tylko trzy właściwie, le présent, teraźniejszy; le passé, przeszły; et l'avenir, przyszły; dla tego te Czasy nazywać będziemy trois temps naturels, trzy właściwe czasy. P. Zda mi się, że się więcej czasow znajduje w Sposobieniach Czynosłow? O. To prawda, wyliczyliśmy ich jedenaście [...]. Ale te wszystkie Czasy należą do jednego ze trzech właściwych Czasow [...]. P. Ktore są trzy Właściwe Czasy Czynosłow? O. Są te: Teraźniejszy (Présent), Przeszły Nieoznaczony (Prétérit Indéfini), i Przyszły (Futur).
Czas Przyszły znaczy po prostu rzecz ktora się ma stać w czasie ktory jeszcze nie przyszedł; jako gdy mowię: j'aurai de l'argent.
Pod względem czasu słowa wyrażają teraźniéjszość, przeszłość i przyszłość, ponieważ wszelkie działanie, wszelki byt, albo są teraz, albo były w przeszłym czasie, albo będą w czasie przyszłym. Dlatego też słowo ma czas teraźniéjszy, przeszły i przyszły; np. czytam, czytałem, będę czytał [...].
Nie wszystkie słowa polskie wyrażają te sześć zmian w czasie teraźniéjszym, bo nie wszystkie wyrażają działania jednokrotne, częstokrotne, dokonane i często dokonane. Działania z natury swojéj tylko dokonane, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne i częstokrotne; np. minąć (kogo), jak podobnie działania, które z natury swojéj są zawsze tylko powtarzane, albo oznaczają działanie ciągłe, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne; np. mięszać. Ale można powiedzieć zmięszać, kiedy chcę wyrazić działanie dokonane, które się powtarza. Uwaga ta stosuje się także do czasów przeszłego i przyszłego.
Czasów głównych jest trzy [...]. 3. Przyszły, który mówi o czynności mającéj się dopiero odbywać.
Stosownie do tego, w jakim czasie odbywa się czynność wyrażona słowem, rozróżniamy odpowiednie formy czasowe, a mianowicie w dzisiejszej polszczyźnie mamy: czas teraźniejszy, przeszły, zaprzeszły (o ile czynność odbyła się przed inną przeszłą) i czas przyszły.
§ 274. Czas przyszły w języku polskim, podobnie jak i w innych słowiańskich, ze względu na formę bywa dwojaki: złożony i niezłożony, zależnie od tego, czy słowo jest postaci niedokonanej, czy też dokonanej.
★Czas (tempus) forma czasownika, wyrażająca stosunek chwili czynności do chwili mówienia lub do chwili innej czynności. Ze względu na stosunek czynności do chwili mówienia rozróżniamy czas: ★teraźniejszy (praesens); ★przeszły (praeteritum): [...] ★przyszły (futurum).