terminów gramatycznych online
czas przyszły futurum
Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przyszły [oznacza] akcję mającą się zdarzyć w przyszłości; formy cz. przyszłego często ponadto sygnalizują postawy modalne (por. np. użycie czasu przyszłego w funkcji trybu rozkazującego: Pójdziesz tam natychmiast!).
Cytaty
Item w przyszłym czásie, pierwsze i trzecie osoby máłej liczby [...] ákcentem się náznáczáją.
Słowá języká Włoskiego máją dziesięć czásów jáko: [...] Futurum przyszły.
Te słowá ktore w przyszłym pokázującego skraczáją się, skraczáją sie tákże w przeszłym niedoskonáłym wtorym czásie sposobu przyłącájącego, jáko to Havrò miásto haverò Będę miał.
P. Wiele jest czasow? O. Właściwie mowiąc tylko te trzy są czasy: teraźniejszy, przeszły i przyszły; każda bowiem rzecz albo się teraz dzieje, albo już się stała, albo dopiero będzie. W koniugacyach więcej się Czasow przyda, teraz do zrozumienia Ortografii, ktora następować będzie, można na tym przestać.
P. Co się rozumie przez czas przyszły? O. To, co się będzie działo, jako: przyjdę. P. Jaka jest rożność między składanym i nieskładanym? O. Pierwszy nie tak doskonale i pewnie, w powszechności niby przyszłą rzecz wyraża, jak drugi w szczegulności.
Są niektore tak z osobistych jako też z trzeciosobnych słow, w przeszłych i przyszłych czasach mowiące się bez czasu teraźniejszego, jako: [...] ośliźnie, ociepleje, ettc:
Są niektore tak z osobistych jako też z trzeciosobnych słow, w przeszłych i przyszłych czasach mowiące się bez czasu teraźniejszego, jako: [...] ośliźnie, ociepleje, ettc:
Koniugacya jest odmienianie słow w ostatnich sylabach, przez sposoby i czasy. [...] Czasy te pięć: Teraźniejszy, przeszły niedoskonały, przeszły doskonały, przeszły więcej niż doskonały, i przyszły.
Czas przyszły L. P. Ja będę.
Czas przyszły L.P. Ja będę miał, miała, miało.
Widzieć się daje w Koniugacyach, iż czas przyszły jeden się składa z czasu przyszłego słowa posiłku[ją]cego jestem, i z czasu przeszłego słowa, które się koniuguje, jako: Ja będę czytał, a może jeszcze z Nieograniczonego Sposobu tegoż słowa, tak: Ja będę czytać: drugi jest sam przez się pochodzący od tego słowa, co się koniuguje, jako: Ja przeczytam.
Ю. zamiast Я. w trzeciej osobie wielkiej liczby terazniejszego i przyszłego czasu wtorego sprzęzenia (praesens et futurum tempus secundae coniugationis) nieporządkowie używa się: строютъ, zamiast строятъ, budują.
Czas [...] Przyszły. буду będę.
Czas [...] Prze: бывшій Bywszy. Przy: будущій Mający bydź.
Tempora sunt quinque, czasow jest [p]ięć, Praesens, Teraźniejszy, Praeteritum im[p]erfectum, Przeszły niedoskonały, Praeteritum [p]erfectum, przeszły doskonały, Praeteritum [p]lus quam perfectum, Przeszły więcy niż dosko[n]ały, Futurum i przyszły.
O UŻYCIU CZASÓW
Używanie czasów bywa różne, w miarę potrzeby, i możemy powiedzieć: [...]
w Czasie Przyszłym
Chociaż talent będzie darem natury, jednak nauka go rozwinie, a ciągła wprawa wydoskonali, lub doskonalić będzie.
Pod względem czasu słowa wyrażają teraźniéjszość, przeszłość i przyszłość, ponieważ wszelkie działanie, wszelki byt, albo są teraz, albo były w przeszłym czasie, albo będą w czasie przyszłym. Dlatego też słowo ma czas teraźniéjszy, przeszły i przyszły; np. czytam, czytałem, będę czytał [...].
Nie wszystkie słowa polskie wyrażają te sześć zmian w czasie teraźniéjszym, bo nie wszystkie wyrażają działania jednokrotne, częstokrotne, dokonane i często dokonane. Działania z natury swojéj tylko dokonane, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne i częstokrotne; np. minąć (kogo), jak podobnie działania, które z natury swojéj są zawsze tylko powtarzane, albo oznaczają działanie ciągłe, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne; np. mięszać. Ale można powiedzieć zmięszać, kiedy chcę wyrazić działanie dokonane, które się powtarza. Uwaga ta stosuje się także do czasów przeszłego i przyszłego.