Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas przyszły futurum

Język: polski
EJP 1991, 39-40 Definicja współczesna

Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przyszły [oznacza] akcję mającą się zdarzyć w przyszłości; formy cz. przyszłego często ponadto sygnalizują postawy modalne (por. np. użycie czasu przyszłego w funkcji trybu rozkazującego: Pójdziesz tam natychmiast!).

Cytaty

P. Wiele jest czasow? O. Właściwie mowiąc tylko te trzy są czasy: teraźniejszy, przeszły i przyszły; każda bowiem rzecz albo się teraz dzieje, albo już się stała, albo dopiero będzie. W koniugacyach więcej się Czasow przyda, teraz do zrozumienia Ortografii, ktora następować będzie, można na tym przestać.

P. Co się rozumie przez czas przyszły? O. To, co się będzie działo, jako: przyjdę. P. Jaka jest rożność między składanym i nieskładanym? O. Pierwszy nie tak doskonale i pewnie, w powszechności niby przyszłą rzecz wyraża, jak drugi w szczegulności.

Są niektore tak z osobistych jako też z trzeciosobnych słow, w przeszłych i przyszłych czasach mowiące się bez czasu teraźniejszego, jako: [...] ośliźnie, ociepleje, ettc:

Są niektore tak z osobistych jako też z trzeciosobnych słow, w przeszłych i przyszłych czasach mowiące się bez czasu teraźniejszego, jako: [...] ośliźnie, ociepleje, ettc:

Czas Przyszły. Futur [...]. Je serai. ja będę.

P. Wiele jest Czasow? O. Jest ich tylko trzy właściwie, le présent, teraźniejszy; le passé, przeszły; et l'avenir, przyszły; dla tego te Czasy nazywać będziemy trois temps naturels, trzy właściwe czasy. P. Zda mi się, że się więcej czasow znajduje w Sposobieniach Czynosłow? O. To prawda, wyliczyliśmy ich jedenaście [...]. Ale te wszystkie Czasy należą do jednego ze trzech właściwych Czasow [...]. P. Ktore są trzy Właściwe Czasy Czynosłow? O. Są te: Teraźniejszy (Présent), Przeszły Nieoznaczony (Prétérit Indéfini), i Przyszły (Futur).

Czas Przyszły znaczy po prostu rzecz ktora się ma stać w czasie ktory jeszcze nie przyszedł; jako gdy mowię: j'aurai de l'argent.

Tempora verborum. Czasy słow. Tempus praesens. Czas teraźniejszy. Tempus praeteritum imperfectum. Czas przeszły nie doskonały, czyli nie dokonany. T. praeteritum perfectum. Czas przeszły doskonały. T. praeteritum plus quam perfectum. Czas przeszły więcej jak doskonały, albo krocej, Czas za-przeszły. Tempus futurum. Czas przyszły.

Czas przyszły. Wyraża rzecz przyszłą; na przykład Je partirai l'année suivante pour Varsovie; W przyszłym roku pojadę do Warszawy.

[Verbum tempora] Futurum. [Słow czasy] Przyszły.

Czas przyszły. Wiedzieliśmy już co znaczą shall i will, i dla czego te słowa ułomne posiłkują innym w czasie przyszłym. [...] will kładzie się z pierwszą osobą, shall z drugą i trzecią liczby pojedyńczéj i mnogiéj, i czas tym sposobem wyrażony nazywa się przyszły rozkazujący.

Forma czasu przyszłego jest złożona z formy osobowej będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą oraz z formy dawnego imiesłowu przeszłego [...] lub z formy bezokolicznika. Wszystkie te trzy sposoby wyrażania czasu przyszłego są na równi używane i jednakowo poprawne.

Forma czasu przyszłego ma też znaczenie czasu przyszłego, tzn. nazywa wydarzenie późniejsze niż chwila mówienia o nim [...]. Czasem nazywa ona wydarzenie następujące po innym wydarzeniu rozgrywającym się w teraźniejszośći, przeszłości lub przyszłości, a wskazanego w drugim zdaniu tego samego zdania złożonego [...] Czynność, o której mówi forma czasu przyszłego, jest wyrażona jako trwająca, nie skończona w przyszłości.