terminów gramatycznych online
zmiana znaczenia
Język: polski
- Budowa wyrazów: Łoś II/1925
- O wyrazach: Kam/1870
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
Cytaty
Wyraz odmienny jest to taki wyraz, który może zmieniać swoją końcówkę bez zmiany swego znaczenia; np. w wyrazie matka, ostatnią syllabę ka zamieniam odpowiednio do myśli, na mat-ce, mat-kę, mat-ki
Zachodzą tu zmiany znaczenia np. ociepka — fasciculus BZ., znaczyła niegdyś 'ociepanie, obrąbanie, okrzesanie' drzewa z gałązek, potem wynik tej czynności t. j. małą 'wiązkę, garstkę' gałęzi lub kwiatów.
Zmiana znaczenia wyrazu poczta z 'uczczenia' na 'dar' honorowy a potem 'dar' zwykły wytworzyła nową parę synonimów, w której dar wziął górę przez związek z darować, darzyć, dać; podobnie czysło, jako odosobnione znaczeniem od czytać, znikło z czasem, jak tylko rozszerzono znaczenie liczby.
§ 402. Zmiana znaczenia wyrazu dokonywa się dwojako: 1) wyraz oznaczający pewne pojęcie (lub stosunek) staje się wyrazicielem innego pojęcia (lub stosunku), mającego z tamtym pewien związek; 2) treść znaczeniowa wyrazu zmienia się o tyle tylko, że wzbudza wśród ogółu ludzi nastrój uczuciowy różny od tego, który jej przedtem towarzyszył, co się nazywa zmianą znaczenia na meljoratywne lub pejoratywne (dodatnie lub ujemne), albo też treść znaczeniowa niknie i wyraz staje się znakiem formalnym.
Powiązane terminy
- eufemizm
- hiperbola (zmiana znaczenia)
- konkretyzacja pojęcia abstrakcyjnego (oderwanego)
- konkretyzacja znaczenia
- melioryzacja
- obniżenie wartości wyrazu
- ograniczenie treści
- pejoryzacja
- przeniesienie, przenoszenie znaczenia
- przenosić (znaczenie)
- przenośnia
- rozszczepienie znaczenia
- rozszerzenie (zakresu, treści)
- rozszerzenie znaczenia
- rozszerzyć znaczenie
- specjalizacja znaczenia
- zwężenie (zakresu, treści)
- zwężenie znaczenia
- zwulgaryzować się