terminów gramatycznych online
dopełnienie bliższe
Cytaty
Wśród dopełnień rozróżniamy dopełnienie bliższe i dopełnienie dalsze.
Dopełnieniem bliższym słowa (tylko przy słowach czynnych przechodnich) nazywamy to dopełnienie, które stanie się podmiotem, jeśli zechcemy stronę czynną słowa zmienić na stronę bierną, np. czytam książkę — książka jest czytana; dotknąć czegoś — coś jest dotknięte; rządzić czymś—coś jest rządzone; dopełnienie bliższe może znajdować się w bierniku, dopełniaczu albo narzędniku bez przyimka.
Słowa (bez przeczenia), w jakiejkolwiek użyte postaci, wymagają dopełnienia bliższego zawsze w jednym i tym samym przypadku.
Dopełnienie bliższe w zdaniu przekształconym ze strony czynnej na bierną staje się podmiotem.
Obfitą terminologię z zakresu składni zawiera jej właśnie poświęcona a wydana już po ukazaniu się rozprawy Riesa książka A. Krasnowolskiego.
Terminologia. Propositio indicativa — zdanie oznajmujące [...]; subiectum — podmiot, praedicatum (compositum) — orzeczenie (złożone), copula — łącznik, praedicatum nominale — orzecznik, obiectum directum — dopełnienie bliższe, indirectum — dalsze [...].