of grammatical terms online
wyraz jednozgłoskowy
Quotations
Kilka głosek czyli liter połączonych z jedną samogłoską lub samogłoska sama czynią zgłoskę czyli syllabę; łączenie zgłosek jednych z drugiemi tak żeby cały wyraz tworzyły zgłoskowaniem czyli syllabizowaniem zowiemy. Stąd widzimy, że wyraz podług tego jak się z jednéj lub wielu zgłosek składa, jest jednozgłoskowym, dwuzgłoskowym, trzyzgłoskowym lub wielozgłoskowym, np.: i, ja, daj, by-le, gro-mo-wła-dny.
Niemiłe brzmienie w mowie polskiéj tworzy się, gdy staną obok siebie wyrazy [...]: Także jednozgłoskowe na końcu zdania. Np. Podałem kwiaty ci.
Wyrazy jednozgłoskowe rozdzielać się nie mogą; np. świat, państw, chrząszcz i t. p.
[Euzebiusz Słowacki]"Prawidło to wówczas nawet jest zachowane, gdy zwyczaj narodowy upoważnia zrozumienie się wyrazu jednozgłoskowego z drugim więcej zgłosek mającym: to jest nie przedłużamy wtenczas przedostatniej, ale trzecią od końca: np. nie wymawiamy, widzielīby".
Celownik kończy się na -owi, albo na -u. Końcówka: -owi jest pospolitszą, — końcówka -u służy głównie [wyrazom] jednozgłoskowym.
Z zasady téj wynika, że wyrazów jednozgłoskowych nie wolno rozrywać.
Dzielenie wyrazów. Wyrazy jednozgłoskowe nie rozdzielają się. [...] Wyrazy dwu i więcej zgłoskowe rozdzielają się na części zgodne z wymawianiem, zatrzymując się na samogłoskach i nie zwracając uwagi na znaczenie tych części; np.: gło-wa, gło-sy, pra-wo, wo-zić, wó-zek, za-ba-wa, o-ko-li-ca...
Prawidła o rozdzielaniu wyrazów. [...]
2) Nigdy się nie rozrywa wyrazów jednozgłoskowych, n p. bem (dobrze) a nie b-em lub be-m.