Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czeszczyzna

Język: polski
Dział: Teoria języka (współcześnie)

Cytaty

Bo gatunek stopowych wierszy nie jest rodociwym Językowi Polskiemu, bo nie masz w mowie naszyj słow mierzonych stopami na dwie, trzy i cztery złogi, jakie, począwszy od Pirrycha aż do czworakiego Epitryta w liczbie 30 były żywiołem wiersza u Grekow i u Rzymian, ani znana na jest taka meloda, jaką wyżyj wskazałem w Nemeczczyznie lub w Czeszczyznie, ktoraby nam pozwoliła pewne prawidła stopowego rytmowania ułożyć.

[…] Przyjimki podle, vedle zamiást piérwotnych form polskich podlá, vedlá, winniśmy wpływowi czeszczyzny na nasz język […].

Dla języka polskiego nie możemy dać absolutnej chronologji, tylko względną, mianowicie zanik palatalności spółgłosek w oznaczonych warunkach odbył się — wedle powszechnego mniemania — po przegłosach ě=>'a, e=>o' itd., jak wynika z wierny, miedny itd., zatem wprawdzie przed XII wiekiem, może nawet znacznie, ale trudno myśleć o związku genetycznym z czeszczyzną i w ogóle północno-zachodnią grupą wobec tego, że owe przegłosy są wyłączną własnością lechickiej gałęzi, więc jeszcze na gruncie lechickim spółgłoski owe musiały być palatalne.

Silny wpływ wywierała w przeszłości czeszczyzna, zapewne jeszcze większy (miasta i osadnictwo!) język niemiecki, dalej ruski.