Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zakończenie słabe

Hasło w cytatach: słabe
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
  • Składnia syntetyczna (zbiorowa): Kam/1870
  • Słownik, cz. II (P - Ż): SWil/1861
  • Словопроизведенiе [Źródłosłów]: Grub/1891
  • Словосочиненiе [Składnia]: Grub/1891

Cytaty

Zakończenie, a, lm. a, n. 1) kończate zaostrzenie. 2) = ukończenie, skończenie. 3) = gram. in. Końcówka; pewien kształt końca wyrazu, lub zmiana zaszła za jego końca dla wyrażenia pewnego względu, np. człowiek, człowiek-a, człowiek-owi i t. p. Zakończenie mocne rzeczowników i kładzionych z niemi przymiotników w przyp. piérwszym lm. właściwe tylko imionom męskim ludzi i duchów uosobionych, np. mężni wodzowie, pobożni biskupi, nieśmiertelni bogowie, wyraża wolę, moc, niezależność, i tylko w poezji tém zakończeniem wzmacnia się niejako imię zwierzęce, np. ptaszkowie. Przeciwne mu zakończenie objętne v. słabe służy dla wszystkich innych imion; np. wysokie płoty, piękne kobliéty; z męskiemi zaś osoboweml używa się dla wyrażenia braku woli, siły, lub dla okazania zależności, a szczególniéj lekceważenia, wzgardy, np. jakie pany, takie sługi; często jednak dla saméj dźwięczności szczeg. w poezji się używa przez najlepszych pisarzów; tak np. Kochanowski mówi do Batorego: Z królów rząd; póki Polska miała Pany rządne, taką więc i szlachta bywała [...].

Zakończeniem mocném nazywamy zakończenie służące rodzajowi męzkiemu, a słabém to, jakiego używamy dla żeńskiego i nijakiego rodzaju, np. mocne zacni i dobrzy panowie przyszli; słabe: zacne i dobre panie, dzieci przyszły.

Именительный и звательный падежи множ. числа именъ личныхъ имѣютъ двоякое окончаніе: мужское (mocne) owie, e, i, у и женское (słabe) e, і, у, напр. Królowie и króle, biskupi и biskupy, bogowie и bogi.

Именительный и звательный падежи множ. числа именъ личныхъ имѣютъ двоякое окончаніе: мужское (mocne) owie, e, i, у и женское (słabe) e, і, у, напр. Królowie и króle, biskupi и biskupy, bogowie и bogi.

Если же личному подлежащему мужескаго рода дано во множественномъ числѣ женское (słabe) окончаніе, тогда опредѣленіе и сказуемое полагаются въ женскомъ родѣ нпр. kochane sąsiady zjechały się do mnie, Swawolne chłopaki powybijały szyby.

Если же личному подлежащему мужескаго рода дано во множественномъ числѣ женское (słabe) окончаніе, тогда опредѣленіе и сказуемое полагаются въ женскомъ родѣ нпр. kochane sąsiady zjechały się do mnie, Swawolne chłopaki powybijały szyby.