Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

***nomen patronimicum

Hasło w cytatach: patronimica, patronymica, patronymika
Język: polski, łaciński
Geneza: łac. śred. (nomen) patronymicum '(imię) odojcowskie' < gr. patrōnymikós 'biorący imię od ojca'
Dział: Słowotwórstwo (współcześnie)
EJO 1999, 427 Definicja współczesna

Patronimikon. Imię (nazwa) własne utworzone od imienia ojca lub przodka.

Cytaty

Patronymica, ktore wiodą Imię swe od Rodzicow i Przodkow swych. A po większej części Kończą się, Masculina ná DES, jáko Priamides, Anchisiades. Foeminina ná IS, jáko Briséis, Aenèis, etc. Tákoż z długiem I, ktore pochodzą z Imienia ná EUS, jáko Pelides, Atridae.

Przyrost. icz, pierwotnie ic, przyczepia się do imion pospolitych i własnych, a to albo bezpośrednio, albo za pośrednictwem zgłoski ow, ew. Tworzy nazwy synów, według imienia albo dostojeństwa ojca; (patronymica, porównaj zakończone w starożyt. językach na ides). Wojewodzic, dziedzic, starościc, panicz, hrabicz, Chodkiewicz, Zygmuntowicz, prezesowicz, stolnikiewicz, cześnikiewicz, królewic albo królewicz, cesarzewicz, — szlachcic, księżyc, rodzic.

Wszystkie nasze rodowe nazwiska na owicz, ewicz, np. Janowicz, Spasowicz, Rakowicz, Rakiewicz, Chodkiewicz, Dołęgiewicz, Kowalewicz, Andrzejewicz, niemniéj męskie patronymica tego składu jak prezesowicz, królewicz, cześnikiewicz, a w konsekwencyi i nazwy wsi na ow-ice, np. Orłowice, Zebrzydowice, Krzeszowice a dawniéj Krzeszewice itp. wyraźnie są utworzone nie z tematu, lecz z nomin. plur. zakończonego na owie, ewie.

Co się tu powiedziało o tych imionach rodowych na owicz, rozumieć także należy [...] o żeńskich patronymikach na ówna (owьna), ewna, jak prezesówna, królewna...

O stanowisku niegdyś dialektu krajniackiego trudno coś powiedzieć. Dziś jego pn.-zachód ma kaszubskie patronimika [...].