terminów gramatycznych online
sprzężenie koniugacja
Język: polski
Geneza: ros. спряжение (Łomonosow § 97)
- Grammatici elementa: Don/1583
- II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
- III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
- O nauce dobrego pisania i czytania: Lub/1778
- O słowie: Lub/1778
- Regulae grammaticales: DonGl/1542
- Słownik: Bart/1544
- Verbum: Don/1649, Don/1795, Don/1595
Cytaty
Conjugare – sprzęgać, conjugatio – sprzężenie, przężenie, conjugatio inconsequens – sprzężenie roztargnione.
SPRZĘŻENIE gram. Sprzężenie słow coniugatio i. verborum consequens declinatio R h3v; Sprzężenie coniugacio RN (wykl. przednia); Sprzężenie roztargnione coniugacio inconsequens R p5v (md; wśród haseł na litery in-). Zob. SPRZĄC.
Die Conjugation heisst sprzężenie.
Słowu ile przypada: Siedṁ. Ktore: Jákość, sprzężenie, rodzaj, liczbá, wyobráżenie, czás i osobá.
Verbo quot accidunt? Septem. Quae? Qualitas, coniugatio, genus, numerus, figura, tempus et persona.
Coniugationes verborum quot sunt? Tres. Quae? Prima in a, secunda in e, tertia in i.
Sprzężenia słow wiele są? Trzy. Ktore? Pierwsza w a/ wtora w e/ trzecia w i.
Zgodnobrzmiące litery, Г.Ж.К.Х.Ч.Ш. nazywają się odmiennemi: przeto że w pochodzeniach (Derivatio) i sprzężeniach (Coniugatio) odmianom podpadają: Богъ, Bóg, божество, Bóstwo, божусь, Bogiem się klnę, вижу, widzę, видишъ, widzisz, видѣнъ widzian
Wymawiaią E. jak ciękie O. Co się trafia , gdy która samobrzmiąca litera przemieni się przez skłonienie (Declinatio) lub sprzężenie na E. z uderzeniem.
Wymawiaią E. jak ciękie O. Co się trafia, gdy która samobrzmiąca litera przemieni się przez skłonienie (Declinatio) lub sprzężenie na E. z uderzeniem.
Sprzężeń Rossyjskie słowa mają dwa. Pierwszego sprzężenia słow, wtora osoba małej liczby, terazniejszego czasu, sposobu skazującego, kończy się ЕШЬ, wtorego na ИШЬ.
Quotuplex est verbum? wielorakie jest słowo? ratione conjugationis, względem złączenia albo sprzążenia, duplex, dwojakie, analogum, rowne, ùt video, jako widzę, et anomalum, i nierowne, ùt sum, jako jestem, fero, noszę, item est triplex, znowu jest trojakie, abundans, obfitujące, defectivum, niedostatnie, et medium, i śrzednie.
Wiele jest w słowie przypadkow? octo, ośm, Figura wyobrażenie, species, kształt, Genus, Rodzaj, conjugatio, Sprzążenie, modus sposob, Tempus, czas, numerus, liczba, Persona Osoba.
Pierwsze próby stworzenia ojczystej terminologii zawierały Regulae grammaticales, regimina et constructiones z 1542 r. i wydanie A. Donata z r. 1583.
Terminologia Reguł [...].
Coniugatio — (s)przężenie: verbum activum — sprawiące, sprawujące, modus indicativus — naznaczenie, obyczaj ukazujący, skazujący, coniunctivus — słączający, imperativus — rozkazujący, infinitivus — niez(a)graniczony, participium — uczesnik, tempus praesens — czas niniejszy, praeteritum — przeszły, futurum — przyszły, persona — osoba, persona.
Pierwsze próby stworzenia ojczystej terminologii zawierały Regulae grammaticales, regimina et constructiones z 1542 r. i wydanie A. Donata z r. 1583.
Terminologia Donata [...].
Coniugatio — sprzężenie: verbum activum — sprawujące, passivum — cierpiące, modus indicativus — obyczaj ukazujący, coniunctivus — (w)złączający, infinitivus — nieograniczony, niezagraniczony, participium — uczęstnik.
Praktyczny rezultat tego powoływania się na mistrza stanowi u Dobrackiego obok posługiwania się nowożytnymi terminami także ich słownik niemiecko-łacińsko-polski, zawarty w jednej edycji drugiego wydania jego gramatyki.
Terminologia [...].
Coniugatio — sprzężenie: genus activum — rodzaj sprawujący, passivum — cierpiący, modus indicativus — sposób mianujący, ukazujący, pokazujący (wyd. 1. s. 138), coniunctivus — złączający, imperativus — rozkazujący, infinitivus — nieokreszony, kończący.
Dla rosyjskiego napisał go [podręcznik] M. Lubowicz [...] .
Coniugatio — sprzężenie: genus activum — gatunek czyniący, reflexivum — odwrotny, passivum — cierpiący, modus indicativus — sposób skazujący: coniunctivus — złączający, imperativus — rozkazujący, infinitivus — nieskończony.