Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię własne

Język: polski
EJO 1999, 246 Definicja współczesna

Imię własne (nazwa własna, nomen proprium). Definiuje się je na ogół jako wyrażenie, które może być użyte w zdaniu tylko do wskazania jakiegoś indywidualnego przedmiotu, do wyróżnienia go spośród innych przedmiotów.

Cytaty

Imię istotné dzieli się ná Własné i Pospolité. po Fr: Propre et Appellatif. Własné jest, którym sie nie może názwáć tylko jedna rzecz. náp. Rzym, Polská, Wisła [...]. Tu notuj że imióná ludzi, zowią sie własnymi, chóć sie nie jednęmu tylko przydáją [...].

Imióná własné nie záżywáją ártykułu. tylko ná znák Rodzącégo i Odbiérającego spadku dobiéráją pártykuły de [...], ná znák záś dającego przybiérają pártykułę à.

P. Jak się dzieli Imię Istotne? O. Na własne i pospolite. P. Co jest własne? O. Ktore jednej właśnie Osobie lub rzeczy służy, jak: Cycero, Rzym.

I. Imiona własne męskie jakokolwiek zakończone byle nie na a, i lub y.

Przymiotniki oraz rzeczowniki ogólne czyli pospolite, brane w znaczeniu imion własnych, piszą się także przez początkową literę większą, np. Aleksander Piérwszy, Piotr Wielki, ogród Saski, ulica Długa.

P. Dlaczego Walusiu nazywamy imieniem własnem?

Wszystkie imiona własne, t. j. nazwy osób, bożków mitologicznych, narodów, krajów, miast, wsi, rzek, gór, herbów, świąt, ciał niebieskich.

Osobne, indywidualne nazwy osób lub rzeczy nazywają się imionami własnemi.

Tylko w obcych imionach własnych, niespolszczonych, zachowujemy podwójne głoski: np. Pallas, Apollo, Pirrhus, Mekka, Otto — i w niektórych obcych pospolitych np.; netto, brutto, itp.

Wielkie i małe litery. Imiona własne [...] piszemy dużą literą np. Jan Kochanowski [...] Polska, Polacy, Akademia Umiejętności i t.d. Zaczynamy pismo od wielkiej litery, od której też rozpoczynamy zdanie po kropce a także po dwukropku.