terminów gramatycznych online
rodzaj męski
Geneza: kalka łac. genus masculinum
Rodzaj gramatyczny [...]. Obok systemu dwuczłonowego: rodz. męski (łac. masculinum) - rodz. żeński (femininum) (np .jęz. franc.), i trójczłonowego, w którym oprócz męskiego i żeńskiego istnieje rodz. nijaki (neutrum) (np. w jęz. ang., niem.). występują w nich systemy oparte na innych jeszcze cechach przedmiotów, np. żywotności / nieżywotności (np. ros., pol.), osobowości / nieosobowości (pol.).
Cytaty
Słowo le Père jest Męskiego Rodzaju; słowo la Mère jest Niewiesnego Rodzaju.
Les [...] Odnosi Słowka te oni, one, je, ich. W Skarż. Spadku Wiel. Liczby; w Rodzaju Męskim i Niewiesnym. Naprz. je les ai en ma poche, mam je w mojej kieszeni.
Daléj na różnicę odmian końcowych w skłońnikowaniu wpływa płeć istot żyjących np. człowiek, niewiasta, koń, klacz i istot nierozwiniętych, niedoskonałych np. dziecię, źrzebię. Którym płciom w grammatyce nadano nazwy: rodzaj męzki, żeński, nijaki.
Mamy w języku naszym trzy grammatyczne rodzaje, a te są: męski, żeński i nijaki, np. ojciec, matka, dziecię.
Wszelkie rzeczowniki żywotne, czy swojskie, czy cudzoziemskie, znaczące płeć męską lub wyobrażenie męskie, są rodzaju męskiego, np. mąż, drab, koń, kot, pies.
Dwa są rodzaje istot wedle płci: męski i żeński, ale są także istoty bezpłciowe, jakiemi są wszystkie rzeczy martwe, lub co do płci obojętne, — rodzaje też istotników są trzy: męski, żeński, oraz nijaki.
Rodzaj męski ma końcówkę twardą, a chociaż zmiękczoną, to zawsze z małym wyjątkiem spółgłoskową (…).
Masculinum, Femininum et Neutrum, domyślaj się genus triplex, aequalis formae et dignitatis, po polsku zas pierwsze dwa rodzaje męzki żeński dobrze oddano w tłumaczeniu, w trzecim zas Neutrum potwornie zbłądzono, jak żaden naród sławiański tego nie uczynił.
Pyt. Ileż mamy rodzajów w mowie polskiej? Odp. 4ry Męzki, żeński, średni i liczbowy, mnogo-ogółowy. (Inaczej zwany obojętnym).
Польскія существительныя имѣютъ три рода: мужскій [rodzaj] męzki, женскій żeński и средній nijaki.
Польскія существительныя имѣютъ три рода: мужскій [rodzaj] męzki, женскій żeński и средній nijaki. Родъ именъ существительныхъ познается по значенію предметовъ, или по окончанію именъ.
W memoryale p. Kryńskiego czytamy: [...] "W gramatykach, począwszy od Kopczyńskiego, uznano, że imiesłów „osobliwy" na szy tworzy się „od 3-ej osoby liczby pojed. rodz. męskiego, czasu przeszł., trybu oznajm. na ł z poprzedzającą spółgłoską, przyjmując do tego samego zakończenia: szy, n. p. rzekłszy". [...]"
VI. i VII. przypadek l. poj. w deklinacyi przym. i zaim. pisać w rodzaju męskim ym (im), w nij. em: pilnym uczniem — na tym koniu — z małem dzieckiem — w swojem dziele.
Przyswojone z łacińskiego i greckiego, tam i u nas męskie mają — y: akcenty, terminy, dialekty, periody, konwenty, konwikty, tytuły.
Polskie rzeczowniki mają trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki. Męski rodzaj wskazuje wyraz ten, żeński ta, nijaki to. Są więc rzeczowniki: ojciec, kowal, koń, kogut, kamień, ogień rodzaju męskiego; rzeczowniki: matka, panna, pani, kura, jabłoń, woda, prawda rodzaju żeńskiego; rzeczowniki: dziecko, źrebię, pole, kłamstwo rodzaju nijakiego.
Rodzaj męski, żeński i nijaki. Odmiana męskoosobowa i rzeczowa rzeczowników w liczbie mnogiej.