terminów gramatycznych online
rodzaj męski
Język: polski
Geneza: kalka łac. genus masculinum
- Słowniczek: Gaert/1927
- Zawierający wyliczenie imion, odmieniających się przez przypadki, jich odmiany i nazwisk: Żoch/1838
- Źródłosłowy rzeczowne i przymiotne: Trz/1865
Rodzaj gramatyczny [...]. Obok systemu dwuczłonowego: rodz. męski (łac. masculinum) - rodz. żeński (femininum) (np .jęz. franc.), i trójczłonowego, w którym oprócz męskiego i żeńskiego istnieje rodz. nijaki (neutrum) (np. w jęz. ang., niem.). występują w nich systemy oparte na innych jeszcze cechach przedmiotów, np. żywotności / nieżywotności (np. ros., pol.), osobowości / nieosobowości (pol.).
Cytaty
Rodzajów w języku polskim mamy cztéry, to jest [rodzaj] męzki np. człowiek, kamień; żeński np. kobiéta, ławka; nijaki np. dziécię, pole; i obojętny tylko w liczbie mnogiéj używany np. konie, owce.
W rodzaju męskim odpadło jak zwykle końcowe a, w nijakim zaś zwątlało na o: pły-n piérw. płu, se-n zam. sep-n piérw. sùp.
§. 79. Przyrostek -ana. Pierwsze a zwątlało najprzód na e a zjotowawszy poprzedzającą spółgłoskę przeszło potém przed następującém n na o; końcowe a odpadło, jak zwykle w rodzaju męzkim, a w nijakim zeszło na o: trz-on zam. trj-en zam. tr-ana piérw. tr (trzéć).
W staropolskiém widać niekiedy w tym imiesłowie, ale tylko w przyp. I. l. poj. rodz. męs. i nijak. zamiast naszego ąc tylko ø t. j. piérwotnie nosowe a = an, później nosowe o = ą, a wreszcie nosowe e = ę n. p. czekaj- ø (expectans), wstan-ø (exsurgens), nadid-ø (adveniens), zgromadzaj-ø (congregans) i t. d.;
Męski, p. rodzaj.
★Rodzaj wyrazów: ★męski (masculinum), ★żeński (femininum) i ★nijaki (neutrum). W liczbie mnogiej też ★męsko-osobowy (pilni chłopi orali) i ★rzeczowy (pilne chłopy orały).