Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

znaczenie

Język: polski
EJP 1991, 406 Definicja współczesna

Znaczenie - pojęcie używane w kilku dyscyplinach naukowych [...] i definiowane rozmaicie przez różne szkoły i kierunki. Najogólniej z. można określić jako stronę treściową znaku [...].

Cytaty

Upominam i przestrzegam też, áby przez tę notę Apostrofy nie trudniło się znáczenie ábo własność jakiego słowá.

Każdy a przeto i polski język składa się z wyrazów. B. Wyrazy nasze, co do swej natury, są głosami przez usta wydanemi; co do znaczenia zaś, są znakami rozmaitych wyobrażeń naszych , np. papier, pióro, kwiat, człowiek, Bóg i t. d.

Są niektóre imiona, co w liczbie mnogiej inne znaczenie mają, niż w pojedynczej.

B. Mają one [słowa jednotliwe] następujące cztery właściwe znamiona:

1) Ich czas teraźniejszy podług formy czasowania ma znaczenie czasu przyszłego, np. dam, strzelę, padnę, mrugnę [...].

Wyrazy księża, bracia uważane dawniéj za rzeczowniki zbiorowe liczby pojedyńczéj, biorą się teraz w znaczeniu liczby mnogiej.

Kiedy te wyrazy pisać łącznie, a kiedy rozdzielać, wskazuje to ich znaczenie, niekiedy zaś sposób wymawiania, np. tō̒jest, to jē̒st, nā̒dto, nad tō̒ i t. p.

Wyobrażenie i znaczenie myśli.

Formowanie wyrazów i ich znaczenie.

Akcenty [...] Znaczenie wyrazu w wielu wypadkach zawisło od tonu, w jakim je wymawiamy, zależnie od naszego psychicznego stanu w danej chwili. Zdanie: „Ja cię nauczę”, może oznaczać zarówno obietnicę, jak i groźbę. Tu decyduje ton.

II. Nauka o wyrazach. A. Nauka o znaczeniu wyrazów. Wszystkie wyrazy w naszej mowie dadzą się podzielić na dwie grupy: 1. Wyrazy samodzielne t.j. takie, które same przez się mają wyraźne znaczenie (ojciec, dom, praca, żyję, dobry, śpiewać, pięknie itd.). 2. Wyrazy niesamodzielne zaś nie mają same przez się znaczenia wyraźnego (do, od, przez, gdyż itd.).

Pewne podstawy do nauki o znaczeniu wyrazów zyskał już studjujący przy nabywaniu wiadomości wstępnych z Podręcznika Szobera.