Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

znaczenie

Język: polski
EJP 1991, 406 Definicja współczesna

Znaczenie - pojęcie używane w kilku dyscyplinach naukowych [...] i definiowane rozmaicie przez różne szkoły i kierunki. Najogólniej z. można określić jako stronę treściową znaku [...].

Cytaty

Wydaje się z tej Koniugacyi, iż język Polski nie ma słow, ktore by same przez się cierpiące znaczenie wyrażały; lecz troistym to nadgradza sposobem [...]

Polskie ten, ta, nie znaczy właściwie Artykułu Francuskiego le, la, bo raczej jest Pokazującym Zaimkiem, i my Polacy nigdy niem sensu albo Znaczenia w Imieniu nie określamy.

Użycie lub opuszczenie tego przedimka [nieokreślnego] przed few, little, odmienia ich znaczenie.

Zaimek podług rozmaitego swego znaczenia bywa: osobisty, zwrotny, dzierżawczy, ukazujący, pytający, względny i ogólny.

Nikt nie zaprzeczy, że w wielu wyrazach tej kategoryi obie formy są używane powszechnie, niekiedy do jednej lub drugiej formy przywiązało się nawet odrębne znaczenie (regent i rejent).

Różnica formy jest różnicą w znaczeniu: akty (actus) wiary, tragedyi, akta (actum, papiery urzędowe; w 2. p. aktów (nie akt) bez różnicy znaczenia; organy (na chórze), organa n. p. wzroku, słuchu.

Wyrazy dwu i więcej zgłoskowe rozdzielają się na części zgodnie z wymawianiem, zatrzymując się na samogłoskach końcowych i nie zwracając uwagi na znaczenie tych części; np.: gło-wa, gło-sy, pra-wo, wo-zić, wó-zek, za-ba-wa, o-ko-li-ca...

Akcenty [...] Znaczenie wyrazu w wielu wypadkach zawisło od tonu, w jakim je wymawiamy, zależnie od naszego psychicznego stanu w danej chwili. Zdanie: „Ja cię nauczę”, może oznaczać zarówno obietnicę, jak i groźbę. Tu decyduje ton.

II. Nauka o wyrazach. A. Nauka o znaczeniu wyrazów. Wszystkie wyrazy w naszej mowie dadzą się podzielić na dwie grupy: 1. Wyrazy samodzielne t.j. takie, które same przez się mają wyraźne znaczenie (ojciec, dom, praca, żyję, dobry, śpiewać, pięknie itd.). 2. Wyrazy niesamodzielne zaś nie mają same przez się znaczenia wyraźnego (do, od, przez, gdyż itd.).