Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

kończenie (się) zakończenie

Hasło w cytatach: konczenie, kończenie
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

[...] do następującej samobrzmiącej przypisują się te zgodnobrzmiące, które z nią sprzegają się [...] Co można rozeznać początkiem, złożeniem, kończeniem rzeczeń, i powtorzeniem liter [...]3.) Kończeniem, kiedy w pochodzącym rzeczeniu przyrosłych zgodnobrzmiących liter nie ma w pierwiastkowym (primitivum) te się odnoszą do następujących samobrzmiących, na przykład: По-твор-ство, potwarstwo, ноч-ный, nocny.

[Сїе можно различить началомъ, сложенїемъ, окончанїемъ реченїй и усугубленїемъ буквъ.[...] 2) Сложенїемъ, что предлоги по складамъ всегда отдѣляются отъ частей сло́ва, съ которыми они сложены; хотя бы вышеписанному пра́вилу противно было, напр. воз-ношу, а не во-зношу; не смотря на то, что отъ зн, знаю, зной начинаются. Łomonosow, 1757, § 102.]

W kończeniach małej liczby, pierwszej osoby, słowa z poprzedzającą zgodnobrzmiącą mają zawsze У; a Ю. przyjmują tylko zgodnobrzmiące Л. Н. Р. молю modlę.

Owszem własność Rossyjskiego języka unika tęskliwej litery И. gdy ta z kończenia słow sposobu nieskończonego (ex terminatione verborum modi infinitivi) i z drugiej osoby małej liczby dawno wytrącona, i zamiast писати, pisać [...] zażywają, писать.

Na Е. kończenie mające, są rodzaju trzeciego: Сердце, serce.

Na ОКЪ. mające kończenie przemieniają się na ЧЕ; крѣпокъ mocny, крѣпче mocniej.

Kiedy zaś osoby kończeniami nie różnią się: nie trzeba onych zaimków zamilczać: oprócz gdzie z poprzedzającego sensu osobę poznać można po nieprzerwanym i bliskim sensie. Я предлагалъ вамъ свое мнѣніе, для того что желалъ вашего исправленія, искалъ благополучія, усердствовалъ о вашей чести.