Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

dzielić (się)

Hasło w cytatach: dzielić, dzielić się
Język: polski
Dział: Ortografia, Słowotwórstwo (współcześnie)

Cytaty

Co do rodzaiowania dzielą się przymiotniki na 3 rzędy.

Przy analizowaniu, np. jakich wierszy pięknych, muszą uczniowie wyrazy dzielić na części mowy, i powiedzieć wszelkie ich odmiany grammatyczne.

Wyrazy dzielą się na zgłoski podług następnych prawideł.

Dzielić zatem: obraz-ki (nie: obra-zki).

Gdy po samogłosce następuje dwie lub więcej spółgłosek, wówczas bierze się pod uwagę pierwiastek, przedrostek dodany na początku i przyrostki końcowe wyrazu i dzieli się wyraz tak, ażeby jego części morfologiczne nie były rozrywane [...] np. oddziela się pierwiastek od przedrostka: bez-ład, nad-miar, roz-dać [...] Oddziela się przyrostek od pierwiastku: głów-ka, głos-ka, gło-śny, naj-waż-niej-szy, wóz-ka, pisz-cie, grud-nia.

Uwaga: nie oddziela się części wyrazu, która nie stanowi zgłoski, np. nie można dzielić: w-chodzić, wz-niecić, z-rzucić, a nadto druga część oddzielona nie może się zaczynać od j, dlatego też j przenosimy do pierwszej części: pój-dę, doj-dę, rękoj-mia.

Rozdzielanie wyrazów.

§ 189. 1. Wyrazów jednozgłoskowych dzielić nie można pod żadnym warunkiem. Źle: wzgl-ąd, mo-st, ka-rk i t. p.

Prawidła o rozdzielaniu wyrazów.

1) Nie dzieli się wogóle nigdy sylab, n. p.: a-mi-go (przyjaciel) a nie n. p: am-i-g-o.