Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

coniugatio secunda

Hasło w cytatach: secunda coniugatio, secunda Conjugatio
Język: łaciński
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Secunda [coniugatio] quae est? Quae in indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secundam persona verbo activo et neutrali e productam habet ante novissimam literam s Passivo, communi, et deponenti ante novissimam syllabam ris, ut doceo doces, doceor doceris.

VERBA SECUNDAE Coniugationis. Doceo Lehre Uczę.

Quis Character est secundae Coniugationis? E longum antè RE, vel RI, in penultima Infinitivi. Ut, docêre, docêri.

[Jaki jest charakter drugiej koniugacji? "E" długie przed "re" lub "ri" w przedostatniej [sylabie] bezokolicznika, np. "docere" ('nauczać'), "doceri" ('być nauczanym').]

Sprzężenia słow wiele są? trzy. ktore? Pierwsza w a, wtora w e, trzecia w i.

Coniugationes verborum quot sunt? tres. quae? Prima in a, secunda in e, tertia in i.

Coniugationes verborum quot sunt? Tres. Quae? Prima in a, secunda in e, tertia in i.

Sprzężenia słow wiele są? Trzy. Ktore? Pierwsza w a/ wtora w e/ trzecia w i.

DOceo verbum activum, in Indicativo modo dictum, temporis praesentis, numeri singularis, figura simplicis, personae primae coniugationis secundae, quod coniugabitur sic. Doceo, doces, docet.

Náuczam słowo spráwujące/ w Ukázującym obyczáju mówione/ czasu niniejszego/ liczby jednej/ wyobrażenia prostego/ osoby pierwszej sprzężenia wtórego/ które się sprząga ták. Náuczam/ náuczasz/ naucza.

ANOMALA SECUNDAE Coniugationis.

Coniugationes tam activorum, quam neutrorum, sunt tres: Prima verborum in em, Secunda in am, Tertia in ę desinentium.

Jednákże ię często przemieniáją, ták iż Verbum I. Coniug. podczás swoje Praeteritum formuje álbo podług Secundam Coniug. ná UI, jáko, cubo, crepo, domo, frico, neco, seco, sono, tono, veto, mico, plico, chociaż też wespoł, plico, neco, dimico, máją i ná avi: Albo podług Tertiam Coniug. jáko, do, sto, iuvo, lavo, podług ktorej też Coniugátiej máją być prowádzone, iuerunt etc.

Ю. zamiast Я. w trzeciej osobie wielkiej liczby terazniejszego i przyszłego czasu wtorego sprzęzenia (praesens et futurum tempus %secundae coniugationis%) nieporządkowie używa się: строютъ, zamiast строятъ, budują.

Quid est secunda Conjugatio? Coż jest wtore sprzążenie? Est quae habet secunda[m] Personam, Jest ktore ma drugą Osobę, Mo[di] Indicativi, sposobu ukazującego, tempor[is] praesentis, czasu terazniejszego, numeri singularis, liczby małej, desinentem in es longum, kończącą się na tę syllabę przedłużoną, et infinitivum in ere, á nieograniczon[y] sposob tak, út rideo, rides, ridere, śmieje się.