terminów gramatycznych online
genus omne
Język: łaciński
- Chapitre I. Des noms / Rozdział I. De nominibus: Fook/1768
- De Etymologia: Mora/1592
- De Participio: DonCul/1560
- De nomine: Vol/1612
- Die Wortforschung (Etymologia) Słowá wykładająca náuká: Gut/1668
- Die Wortforschung [Etymologia] Słowa wykładająca nauka: Gut/1669
- Donatus De Nomine: DonCul/1560
- Etymologia: Woy/1690, Raph/1698
- Nomen: Don/1649, Cell/1725, Don/1795, Don/1595
- O Etymologii: Kon/1759
- O posiłkowych częściach mowy: Lub/1778
- Pronomen: Don/1649, Don/1595
- Przypisy do rozdziału II: Kop/1785
- Register der Kunst⸗Wörter (słownik): Gut/1669
- Słownik: Mącz/1564 (war. B)
Cytaty
Genera nominum quot sunt? Quatuor. Quae? Masculinum, ut hic magister. Foemininum, ut haec musa. Neutrum, ut hoc scamnum. Commune, ut hic et haec sacerdos. Est praeterea trium generum, quod Omne dicitur, ut hic et haec et hoc foelix. Est et Epicoenum, id est promiscuum genus, ut hic passer, haec aquila, mustela, miluus.
Genera participiorum quot sunt? Quatuor. Quae? Masculinum ut hic lectus. Foemininum ut haec lecta. Neutrum ut hoc lectum. Omne ut hic et haec et hoc legens.
Dicax, dicacis, generis omnis, Násmiewcá, Przechyrá.
Quid est Genus Omne? Cui praeponitur articul[us] vel cuius nota est - hic et haec et hoc felix, szczęśliwy, wa, we.
Jest nádto trzech rodzájow, ktore wszelkie mienią, jáko ten i tá i to szczęsne. Jest też Pospolite, to jest co zámieszány rodzaj jest rzeczon, jáko ten wrobl, tá orzeł, łáská, kániá.
Est praeterea trium generum, quod omne dicitur, ut hic et haec et hoc felix. Est Epicoenum, id est quod promiscuum genus dicitur, ut hic passer, haec aquila, mustella, milvus.
Rodzáju namiástkow wiele są? [...] Męski jáko kto. Niewieści jáko ktora. Oddzielny jáko ktore. Pospolite jáko jáki táki. Trzech rodzájow ktore wszelkie mowią, jáko ja ty swoj.
Genera pronominum quot sunt? Eadem fere quae et nominum. Masculinum ut quis. Foemininum ut quae. Neutrum ut quod. Commune ut qualis talis. Trium generum quod omne dicitur, ut ego tu sui.
Numeralia nomina omnia sunt generis omnis, alia quidem sub una, alia sub duabus, alia sum tribus terminationibus.
Est praeterea trium generum, quod Omne dicitur, ut hic et haec et hoc felix.
Jest nád to trzech rodzájow/ ktore Wszelkie mienią/ jáko ten i tá i to szczęsne.
Genera pronominum quot sunt? Eadem ferè quae et nominum. Masculinum ut quis. Foemininum ut quae: Neutrum ut quod: Commune ut qualis talis: Trium generum quod Omne dicitur, ut ego tu sui. Rodzáju namiástkow wiele są? [...] Męski jáko kto. Niewieści jáko ktora: Oddzielny jáko ktore: Pospolite jáko jáki táki: Trzech rodzájow ktore Wszelkie mowią/ jáko ja ty swoj.
Das Geschlecht. Rodzay. (GENUS) Wie viel sind Geschlechter im Nennworte? Es sind ihr zwar Sechse in der Sprachkunst geseget, wir wollen aber allhier [...] nur vier [...] vornehmen. Als da sind: 1. Das Männliche (Masculinum) Męski als: Pan, der Herr. 2. Das Weibliche (Foemininum) Niewieści, als: Páni, die Frau. 3. Das Unbenamte (Neutrum) Oddzielny, als: Dźiecię, das Kind. 4. Das Allgemeine (Omne) Wszelki, so zu den Beyständigen Nennwörtern zugebrauchen ist, weil sie alle drey Geschlechtwörter in sich begreiffen, als: piękny Pan, ein schöner Herr. Piękna Páni, ein [sic] schöne Frau. Piękne dźiecię ein schönes Kind.
Wie viel sind Geschlechter der Nennwörter? Es finden sich derselben Sechs bey den Pohlen/ als: (1) Das Männliche [Masculinum] (Męski) als: Pan der Herr. (2) Das Weibliche [Foemininum] (Niewieśći) als: Páni die Frau (3) Das Unbenahmte [Neutrum] (oddzielny) als: Dziecię das Kind. (4) Das Gemeine [Commune] (Pospolity) als: Pijánicá der Säuffer oder Trunckenbold und die Säufferin. Gość der Gast/ und die Gästin. [...] (5) Das allgemeine Geschlecht [Omne] (Wszelki) so alle drey Geschlechtswörter in sich begreifft/ als: Ten der/ Tá die/ To das. [...] (6) Ist das vermengte Geschlecht/ [Epicoenum vel Dubium] (Mieszány Rodzay) wenn man durch ein Geschlechtswort [Articulum] das Männlein und Weiblein [...] durch gleiche Benennung verstehet. Als in den Nahmen der Vogel und Thiere: Wrobl ein Sperling. Bocian ein Storch.
Alle Polnische Zahlwörter sind Allgemeines Geschlechts [Generis Omnis].
Wie viel sind Geschlechter in den Vornennwörtern? Nur ein Geschlecht (gleich wie auch bey den Lateinern) nemlich das Allgemeine [Genus Omne] wszelki.
Männliches Geschlecht / Masculinum Genus, Męzki Rodzay. [...] Allgemeines / Omne, Wszelki.
Genera substantivorum pronominum sunt tria: Masculinum, Neutrum, Omne.
Drey Genera Substantivorum, Masculinum, Neutrum, und Omne.
Adiectiva tákże, álbo trojáko się kończą, in Masculino, kończą się ná, Us, albo R, in Foeminino, ná, A, in Neutro ná. UM. jáko Doctus, docta, doctum, Albo się kończą, dwojáko, in Masculino i Foeminino ná IS, in Neutro, ná E, jáko: Svavis, svave, wdzięczny. Albo się kończą, jednoráko, generis Omnis, jáko: Felix, szczęsliwy, Prudens, rostropny [etc].
P. Wiele iest Generów? O. Trzy: Masculinum, Foemininum, Neutrum, a z nich pochodzą: Commune, Omne i Dubium.
Czwarty rodzaj jest Omne, do ktorego Grammatycy pospolicie referują te nomina, ktore się z trzema artykułami hic, haec et hoc deklinują v. g. hic, haec, hoc felix, prudens, testis etc.
Rodzaje (Genera) Zaimków (Pronominum) są pięć: [...] Męski [...] Białogłowski [...] śrzedni [...] Powszechny (Commune) wszelki (Omne). [...] Powszechnego, to jest: oraz Męskiego i Białogłowskiego: кто kto: Wszelkiego, to jest: Męskiego, Białogłowskiego i śrzedniego. Я, ты, себя siebie.
Náprzód, znoszę owe Rodzaje Epicoenum, Promiscuum, Commune, Dubium, Omne, bo to są nazwiska bez potrzeby i bez żádnéj gruntownéj zasady.
Genera nominum quot sunt? rodzajow imion wiele jest? sex, sześć, masculinum, męski, ut hic magister, jako en mistrz, faemininum, niewieści, ut haec mensa, jako ten stoł, neutrum, oddzielony, ut hoc scamnum, jako ta lawa, omne, wszelki, ut hic, et haec, et hoc felix, jako ten, i ta, i to szczęśliwe, commune, pospolity, ut hic et haec fortis, jako ten i ta mocna, et hoc forte, i to mocne; dubium, wątpliwy, ut hic, vel haec dies, jako ten dzień.