terminów gramatycznych online
zaimek wskazujący
Zaimek wskazujący. Wyrażenie stosowane w dwóch funkcjach: deiktycznej i anaforycznej. W funkcji deiktycznej, czyli wskazującej sensu stricto, występuje przy naocznym wskazywaniu przedmiotów [...]
Cytaty
Wszelkie zajimki oznaczające osobę 3cią dzielą gramatycy według jich znaczeniá jak następuje: [...] Zajimki wskazujące osoby trzecie, zwiérzęta, rzeczy i wszelkie jistoty, są: ten, ta, to, on, ona, ono, óv, ova, ovo itd. […].
[...] Spójɳik téƶ z é poɦylonym, którego pérɣástƙem jest spółgłoska t i pɍirostek ƶ, náleƶi odróƶɳac od zajimka vskazującego lizby mnogéj, połązonego s pɍirostƙem z, teƶ z e jasnym, np. teƶ spravy itd. Spójɳik tuðeƶ zdaje sę byc złoƶony s pɍisłóvka tu, s pogłosem pɍisłóvkovym ðe i s pɍirostka ƶ. Spójɳika tylko, za który Zygmuntovsci pisaɍe pisali tylo, jeno, zdaje sę byc roðicem lizebɳik tyle. Spójɳik navet zdaje sę byc złoƶony s pɍjimka na i rezovɳika ułomnego vet, uƶivanego v vyraƶeɳu vet za vet [...].
Zaimki wskazujące są te, zpomocą których wskazujemy przedmioty bądź blizkie nas, bądź też bardziej lub mniej odległe; a mianowicie: ten, ta, to; on, ona, ono; ów, owa, owo, dawny zaimek ji, ja, je.
Zaimek wskazujący ji, ja, je.
§ 140. Zaimek ji, ja, je w mianowniku liczby pojed. i mnogiej już w staropolskim wyszedł z użycia.
Zaimek wskazujący ten, ta, to.
§ 171. Pierwotną formą zaimka ten w rodzaju męskim był tŭ = st.słowiań. tъ.
Ze względu na znaczenie dzielimy zaimki na: a) osobowe (ja, ty, my, wy...), b) zwrotne (siebie, sobie, się ...), c) dzierżawcze (mój, moja, moje...), d) wskazujące (ten, ta, to, on, ów, tamten...), e) względne (który, która, które, jaki...), f) pytające (jaki? który?...), g) nieokreślne (ktoś, czyjś, jakiś...).
On, ten, tamten, ów - może oznaczać osobę, rzecz wskazaną przez towarzyszący wypowiedzi gest [...]. Stąd i nazwa tych zaimków: wskazujące. Ponadto oznaczają one osobę, rzecz nazwaną w poprzedniej wypowiedzi.