Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień najwyższy

Język: polski
EJP 1991, 334 Definicja współczesna

Stopniowanie. [...] Stopień najwyższy wskazuje na maksymalne natężenie cechy nazwanej przez przymiotnik (przysłówek): najmilszy, najsilniejszy, najbardziej zielony.

Cytaty

Adiectiva compárują się, to jest, stosowywáją się, przez Gradus, stopnie, ktorych jest trzy: [...] Superlativus najwyższy, ktory ják najwięcej wyznacza, á pochodzi, tákoż, à Casu Positivi, ná I, przydawszy SSIMUS, jáko doctissimus najuczeńszy; á ma trzy zákończenia, US, A, UM, ták jáko Positivus, ma trzy swoje zákończenia.

Uwaga. Stopniów jest 3, niski (positivus), wyższy (comparativus), [stopień] najwyższy (superlativus), np. pięknie, piękniej, najpiękniej; ciemno, ciemniej, najciemniej.

Stopień najwyższy formuje się zawsze przez dodanie syllaby naj do stopnia Wyższego, np. najpiękniej, najciemniej, najlepiej.

Porównywając wiele rzeczy, gdy jednéj przyznajemy piérwszeństwo nad wszystkie inne, używamy stopnia najwyższego, np. najuczeńszy, najdogodniejszy, najpracowitszy i t. p.

Stopień najwyższy używa się, skoro chcemy wymienić w jakim przedmiocie największą ilość przymiotu spomiędzy innych z nim porównanych, a do połączenia przedmiotów porównanych mamy Przyimki: z (ze), między, pomiędzy, spomiędzy; np. Władysław jest najpilniéjszy spomiędzy braci.

Stopień najwyższy robi się ze stopnia wyższego przez dodanie zrostka naj- na początku trzona.

Stopień najwyższy przyjmuje zrostek naj-, np. naj-piękniéj.

Gdy pomiędzy częściami wyrazu złożonego jedna jest tylko spółgłoska, przyłączać ją należy do następnéj samogłoski, np. po-dejść, o-detchnąć, be-zecny i t. p. wyjąwszy cechę stopnia najwyższego naj, która się i od samogłoski oddziela, np. naj-istotniej-szy, naj-oświeceńszy.

Stopień najwyższy wyraża największą ilość przymiotu w istocie jakiéj ze wszystkiemi porównanéj; urabia się z wyższego przez dodanie do niego na początku zgłoski naj […].

Stopień najwyższy urabia się od wyższego, dodając na początku zgłoskę naj […].

Степеней три: [...] 3. Превосходная, najwyższy, означаетъ преимущество предмета въ какомъ-либо качествѣ или признак предъ всѣми другими подобными предметами, напр. Pan przyjąłeś na siebie obowiązek najważniejszy. To sukno jest najczarniejsze. Ten środek jest najlepszy.

Własność pewna może wyróżniać dany przedmiot z pośród wszystkich innych porównywalnych z nim przedmiotów i wtedy mówimy, że przedmiot ten posiada ów przymiot czyli własność w stopniu najwyższym.

Formy gramatyczne, służce do oddania tych odcieni przymiotów, nazywamy stopniami: równym, wyższym i najwyższym; samą zaś odmianę - stopniowaniem przymiotników; np. stary, starszy, najstarszy.

Przymiotnik. Stopniowanie przymiotników. Stopniowanie względne i bezwzględne. Stopniowanie proste i opisowe. Stopień równy, wyższy i najwyższy.

PrzymiotnikiStopnie (Graus).

Przymiotniki w języku portugalskim mają trzy stopnie:

równy - positivo

wyższy - comparativo (porównywujący)

najwyższy - superlativo.