terminów gramatycznych online
przysłówek
Przysłówek jest częścią mowy skupiającą wyrazy, których prymarną funkcją jest funkcja określenia adwerbalnego.
Cytaty
P. Wiele jest we francuskim takowych Części Mowy? O. Dziewięć: Imie le Nom; Artykuł l'Article; Zaimek le Pronom; Czynosłowo le Verbe, Uczestnistwo le Participe, Przysłowek l'Adverbe, Przekładka la Préposition, Złączka la Conjonction, Zawołanie l'Interjection.
Po Czynosłowie (le Verbe) mieści się zaraz Przysłowek (l’Adverbe) [...]. P. Czy [s]ię to za[c]howuje we wszystkich Czynosłow Czasach? O. Tak jest; tylko w Składanych Czasach, Przysłowek kładzie się po Czynosłowie Pomagającym, a przed Czynosłowem własnym. Napr. vous avez bien fait, dobrze to zrobiliście.
P. Co to jest Przysłowek? O. Jest słowko, ktore się ani spadkuje, ani sposobi, ani żadnego rodzaju nie ma, a wyraża innego słowa jaką okoliczność, lub sposob. Naprz. [...] justement.
P. Wielorakie są Przysłowki? O. Ogołem mowiąc dwojakie. Nieskładane i Składane. Pierwsze jako to: justement, hier, beaucoup. Drugie jako to: pour le présent, à l'avenir [...].
Wszystkie wyrazy, składające mowę polską, dzielą się na dwa główne szeregi: piérwszy wyrazów odmiennych, drugi wyrazów nieodmiennych; a każdy szereg podziela się na cztéry części, z których każda ma własne nazwisko. Te nazwiska są następujące: w szeregu wyrazów odmiennych: 1) Imie, 2) Zaimek, 3) Słowo, 4) Imiesłów; w szeregu wyrazów nieodmiennych: 5) Przyimek, 6) Przysłówek, 7) Spójnik, 8) Wykrzyknik.
Przysłówek jest wyraz nieodmienny, kładący się pospolicie przy słowie, dopomagając mu do wyrażenia jakiéj okoliczności, któréj samo słowo wyrazić nie może. Służą więc przysłówki do wyrażenia różnych przymiotów i okoliczności, równie jak przymiotniki, od których tém się tylko różnią, że bez pośrednictwa słów, imiesłów, lub przymiotników, do rzeczy odnieść i przystosować się nie mogą, czyli, że bezpośrednio do żadnéj rzeczy nie należą, i dlatego nie potrzebują żadnéj z tych odmian, jakie muszą mieć słowa, imiesłowy i przymiotniki, np. pięknie napisał, napisze, pisze, pisać będzie.
Przysłówki wyrażają 1) okoliczność miejsca, np. skąd idziesz? dokąd dążysz? […]. 2) czasu, np. zawszeż ja słuchaczem tylko, nigdyż nie odpowiem? […]. 3) ilości, np. trzykroć silił się […]. 4) pytania, np. żyjeli ojciec, czy nie? czemu milczysz? […]. 5) twierdzenia, np. tak jest, tak rzecz jest. […]. 6) przeczenia, np. nie kocham cię, ani mogę powiedzieć czemu. […]. 7) przymiotu lub sposobu, np. pięknie i mądrze powiedziano; nagle przylata […].
Z upadkiem słowa, przysłówek ostać się nie może.
Dosprawian .... Przysłówek (Adverbium).
Pyt. A któreż są nie odmiennemi [częściami mowy]?
Odp. Następne: Przyjimki, że najczęściej kładą się przy jimionach, lub odnoszą się do nich.
2re Przysłówki, że przy słowach kładą się zwykle, lub przymiotnikach słowowych.
3cie Spójniki, spajające czyli łączące zdania i okresy, i czasem rozłączające takowe.
4te Wykrzykniki, że się wykrzykuje w strachu nagłym gniewie, radości, lub biedzie nagłej i t. d.
Do wszystkich czasów dwa powyższe przysłówki używają się, a trzy ostatnie do czasów tylko przeszłych niedokonanych i dokonanych.
Mowa polska zawiera cztery główne klasy przysłówków temi są najprzód 1 klasa.
1) Zwyczajne; które się używają przed wszystkiemi słowami i dzielą się na rozmaite odcienia.
2) Jmiesłowowe krasomówcze; wszystkie powstałe z jimiesłowów czasu terazniejszego.
3) Przymiotnikowe: z wszystkich trzyrodzajowych przymiotników powstałe.
4) Czasowe; z określeń czasu powstałe, i tworzące z przysłówków jeszcze trzyrodzajowe przymiotniki.
Otóż: takie wyrazy, które służą do określenia czasowników, zowią się przysłówkami (= przy słowie, czyli przy czasowniku).
Wyrazy, służące do bliższego określenia przymiotników i przysłówków , nazywają się także przysłówkami.
По значенію своему всѣ слова польскаго языка раздѣляются на 9 частей рѣчи: [...] 6. Нарѣчіе, przysłówek. [...]
Piszemy wyrazy sprzecznie z obecnym wymawianiem, lecz zgodnie z ich pochodzeniem, to jest zgodnie z pisownią, a po większej części i z wymawianiem pokrewnych im wyrazów; np. mór, morzyć; głód, głodny, głodzić; blizki, stpol. przysłówek blizu; gryźć, gryź, gryzie, i t. p., i to jest pisownia etymologiczna.
Przysłówek. Przysłówki zaimkowe i liczebnikowe.