terminów gramatycznych online
znaczenie pierwotne
Język: polski
Cytaty
Widzimy z tych przykładów, jako jedén wyráz używany bywá już w włáściwém czyli piérwotném, już w pochodném czyli przenosném znaczéniu [...].
Każdy przyimek w skład złożonego wchodzący, zachowuje swoje pierwotne znaczenie.
Ponieważ zaś, gdy przymiot rzeczy wynieść chcemy, przymiotnik kładziemy przed rzeczownikiem; stąd powstały pewne sposoby mówienia i wyrazy złożone z niezmiennym porządkiem, n. p. W. X. Poznańskie; Bożeciało; Wielkanoc; Zieloneświątki, białogłowa. ― Możemy jednakże powiedzieć: wielki nasz Kazimierz, gdy przymiotnika używamy w pierwotném jego znaczeniu, a nie za przydomek.
W innych językach tylko ślady tej formacyi zostały, z zatartém najczęściej piętnem pierwotnego znaczenia.
§ 135. Suf. -sło prasł. -slo: czysło — numerus Fl. od tegoż rdzenia, co czytać, w pierwotnem znaczeniu 'liczyć'; masło BZ., por. mazać; wiosło Mm., por. wiozę; gusła Mm. — 'czary' przy pomocy muzyki, [...].
§ 221. Suf. -g < -gъ, -ga: [...]; księgi stp. tylko w liczbie mnogiej, etymologja wątpliwa, prawdopodobnie zapożyczenie, por. stsł. kъniga — 'litera, pismo, księga', dawniej stawiano w związku z kъnęʒь, [...]. Według Brücknera od kień — 'pień' w znaczeniu pierwotnem 'deszczki do pisania lub do wycinania znaków' Enc. Pols. IV, 187.