Historical dictionary
of grammatical terms online

deklinacja

Language: polski
Etymology: łac. dēclīnātiō 'odwrócenie, zgięcie; odmiana (w gramatyce)'
EJO 1999, 109 Contemporary definition

Deklinacja. Odmiana leksemów odmiennych przez przypadki, czyli mające różne formy wyrazowe narzucane przez element kontekstu, najczęściej przez czasownik lub przyimek.

Quotations

DECLINATIONES. Pięć jest Declinacji, ktore rozeznáne bywáją, ex Genitivo, Prima ma AE, Secunda, I, Tertia IS, Quarta, US, Quinta, EI.

P. Wiele jest części Grammatyki? [...] P. Czego ktora naucza? [...] O. Etymologia słowa i ich własności rozeznawać, one rożnie odmieniać według Deklinacyi lub Koniugacyi.

P. Co to jest Deklinacya czyli Staczanie? O. Jest odmienianie słowa przez spadki.

P. Wiele jest Deklinacyi imion istotnych w języku Polskim? O. Pięć według pięciorakiego tychże imion w Rodzącym spadku skończenia, na: a, i, o, u, y.

Tu się ściągają zakończone syllabą ew jako: krew; wyjąwszy ktore do czwartej Deklin. należą, jak: gniew.

Przykłady Deklinacyi imion w jednej tylko liczbie staczających się.

Barbaryzmy Polskie [...] Popełniają się zaś: [...] 2. Nie zachowaniem Generis, a zatym Deklinacyi.

Declinatio. Deklinacya albo, spadkowanie.

Wszelkie imiona polskie we względzie swego przypadkowania dzielą się na siedm deklinacyj czyli form przypadkowych [...], których jest: trzy na imiona rzeczowne, trzy na imiona przymiotne, jedna na imiona liczebne.

Deklinacyje polskie dzielą się na rzeczowne [...]; na przymiotne [...]; na liczebne.

Język portugalski nie posiada odmiany czyli deklinacji (declinação). Do oddania przypadków (casos) polskiej deklinacji używa się przyimków, które się kładzie przed wyrazami; te zaś wcale się nie zmieniają, z wyjątkiem liczb.