terminów gramatycznych online
litera znak alfabetu
Geneza: łac. littera
Litera. Jednostka alfabetu.
Cytaty
W języku polskim, kto chce wyrazić ten dźwięk ktory w wymáwianiu słów słyszemy, ty litery abo figury musi znać.
O ktoryj literze [i] osobliwie pamiętajmy, że gdy się trafi w słowie napisaná, nie má być sama przez się wymáwiána ale z drugą bliską literą. Bo téż sama może całé słowo uczynić.
Gdzieby tedy miała myłka być, lepiéj takie litery od słowa odsadzić. Bo inszá rzecz jest z ową, niszli zową.
Litery tym porządkięm kłádę, jáko są w obiecádle.
Litery u Fráncuzow są té co i u Polaków okróm w, miásto którego óni záżywáją tákiego v.
Litery są znaki potrzebne do formowania sylab i słow.
Liter Polską mowę składających liczy się dwadzieścia sześć; Litery wielkie: ABCDEĘFGHIJKLŁMNOĄPRSTUWYZ. Litery małe: a b c d e ę f g h i j k l ł m n o ą p r s t u w y z.
Po wtore kropka nad literą, jako (ż).
P. Jakim się sposobem Głos łamie? O. W ustach ruszeniem Warg, Języka, Garła. Na przykład to słowo Polskie: Prawda, jest Głos łamany albo zwijany w sześcioro, ile liter tyle Łamania Głosu. To Francuskie: vrai, jest łamane lub też Zwijane w troje: bo dwie litery ai znaczą tu tylko jedno łamanie albo Zwinienie Głosu.
O szczególnościach (de sortes) Francuskich Liter. [...] W jednej Szczególności Litery nazywają się: Głoski (Voyelles). W drugiej Szczególności są Litery nazwane łamogłoski albo społ-głoski (Consonnes). P. Co rozumieć przez Głoski? O. Rozumiem Litery, ktoremi jednostajnie wyrażamy Głos, nic go nie łamiąc otwarciem ust.
Apostrof czyli odcinek pisze się tak (’) i znaczy opuszczoną [...] literę [...] napr. l'âme dusza.
Język polski ma następujące głoski czyli litery: A a, Ą ą, B b, B' b', C c, Ć ć, Cz cz, D d, Dz dz, E e, Ę ę, F f, G g, H h, CH ch, I i, Y y, J j, K k, Ks ks (za X x), L l, Ł ł, M m, M' m', N n, Ń ń, O o, P p, P' p', R r, Rz rz, S s, Ś ś, Sz sz, T t, U u, W w, W' w', (X x), Z z, Ź ź, Ż ż.
Litery od znaczenia głosu nazwane głoskami, jak są w pisaniu rozmaite, tak rozmaicie brzmieć muszą i pojedyńcze w abecadle i złożone w słowach.
[…] Głoska z, zamienia się w wymawianiu tego drugiego wyrazu na s, mówimy francuski. Pisownia polska w takowym przypadku niekiedy literę zamienia; niekiedy ją zostawia; np. dech, tchu; kubek, kubka.
Alfabet angielski ma dwadzieścia trzy litery.
Litera w mowie, podobnie jak nuta w śpiewie ma wyobrażać głos pojedynczy, osobny, czyli głoskę. Tyle więc powinno być liter, ile jest w głoskozbiorze głosek.
Głosownia czyli nauka o głoskach.
§ 1. Wyrazy składają się z głosek, np. m-a-t-k-a, k-o-ń. Znak, który w piśmie oznacza jedną głoskę, nazywa się literą.
Głoski wymawiamy — litery piszemy.
Głoski słyszymy — litery widzimy.