terminów gramatycznych online
dwuskaz
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- Mownia: Morz/1857
- Objaśnienie terminologii: Morz/1857
- Słownik, cz. I (A - O): SWil/1861
- Słownik, t. 1: A-G: SW/1900-1927
liczba podwójna
Cytaty
Liczba w jednostce Boga, w dwójce człowieczéj piérwszego społeczeństwa, i w mnogości stworzenia stanęła w jego umyśle, jako piérwsze pojęcie, nim odsłonił pochodnią badawczego rozumu; przeto iloskaz jest zawsze progiem, który poprzedza szczegółowe poznanie jestestw i ich stosunków, tak w ich jednostkach, w dwójkach, jako i mnogości. Piérwszy iloskaz nazwiéjmy jednoskazem (Numerus singularis), drugi dwuskazem, (Numerus dualis), a trzeci wieloskazem, (Numerus pluralis).
Dawniej mowa nasza miała osobne wyrażenie co do istotników na dwójkę, to jest używała dwuskazu: np. dwa chłopa, dwie babie, dwa tysiąca, obie dwie stronie, dwie drewnie (…).
Dwuskaz … Liczba podwójna (Numerus dualis).
Dwuskaz, u, lm. y, m. gram. liczba podwójna (Morz.).
X Dwuskaz, u, blm. gram. liczba podwójna <DW+Z+KAZ>
Obok jednak omówionych gramatyk stosujących rozmaite określenia tam, gdzie jeszcze nie było żadnego ustalonego, były i takie, które chciały wywrócić wszystkie, nawet już dawno ogólnie przyjęte. Do nich należał podręcznik A. Morzyckiego [...].
Numerus singularis — iloskaz jednoskaz, pluralis — wieloskaz, dualis — dwuskaz, casus nominativus — ktocomienny, genetivus — czyjwłaściwny, dativus — komuczynny, accusativus — cosprawialny, vocativus — wołający, instrumentalis — czemdziałaczy, localis — miejscowiący [...].