Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

porównanie

Hasło w cytatach: porównania
Język: polski

Cytaty

Reszta słów, chociaż wszystkie niepełne; jednak za pełne poczytać się mogą w porównaniu z drugiemi, jakie są, очутиться ocucić się, очураться czochrać się, очреватѢть zbrzuchacić, i tam dalej.

Kładzie się między Rzeczownikiem i Przyimkiem of kiedy się czyni porównanie np. he is a devil of a child Djabeł to jest z tégo dziecka.

Niekiedy porównanie języka polskiego z innemi może objaśnić, jakiej litery użyć należy.

Forma ta dopiero wtenczas weszła w używanie, kiedy się w formie pier-wy pojęcie porównania już było zatarło.

W porównaniach — kładziemy tryb oznajmujący, jeżeli to, do czego co przyrównywamy, wystawiamy sobie jako rzecz istotnie podobną, albo też jako zdarzenie, które można przypuścić za rzeczywiste.

Określenie okoliczności sposobu. […] Określenie sposobu odpowiada na pytanie: jak? Jakim sposobem?. Sposób określa się także ubocznie przez określenie okoliczności towarzyszącej, albo narzędzia i środka, albo przez określenie skutku lub porównanie.

Porównanie jako uboczne określenie sposobu czyli porównawcze określenie sposobu wyraża się: 1) Przez połączenie przedmiotów porównywalnych za pomocą przysłówków: jak, jako, jakby, niby […]. 2) Często szóstym przypadkiem bez przyimka, do którego można dodać jakby, niby; np. razy padają gradem = jak grad [...]. 3) Często za pomocą rzeczowników z wyrażeniem przyimkowym: na kształt, na podobieństwo, na sposób, za przykładem (kogo, czego), podobnie do (kogo, czego) [...].

Porównanie jako uboczne określenie stopnia czyli porównawcze określenie stopnia wyraża się: 1) Porównanie równości przy stopniu równym, a tak samo przy stopniu wyższym, jeżeli takowy ma przy sobie przeczenie, za pomocą przysłówkowego spójnika jak, jako, jakby; np. szybki jak myśl; nie większy jak ty. 2) Porównanie nierówności przy stopniu wyższym, oraz przy słowach, posiadających znaczenie stopnia wyższego: a) za pomocą spójników przysłówkowych: niż, niźli, niżeli, aniżeli [...]. b) za pomocą przyimka — od z przyp. 2., lub nad z 4. przyp. niekiedy także za pomocą samego 2. przyp. [...]. 3) Porównanie nierówności przy stopniu równym albo przy orzecznikach rzeczownych (oraz zaimkowych: czym, niczym itp.) lub słownych określa się przez wyrażenia przyimkowe: w porównaniu (z czym), wobec, w obliczu [...].

Dla rosyjskiego napisał go [podręcznik] M. Lubowicz [...] .

Nomen substantivum proprium — imię ist(ot)ne [...], verbum simplex — słowo proste, compositum — złożone; terminatio — kończenie, comparatio — porównanie: gradus positivus — stopień pokładny, comparativus — porównywalny, superlativus — przewyższalny, tempus (im)perfectum — czas przeszły (nie)doskonały, praeteritum unicum — jednokrotny, verbum frequentativum — uczęszczalne (s. 80).