aoristus

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Vol/1612
• Rot/1616
• Kus/1646
• Gut/1669
• Malcz/1687
• Malcz/1696
• Malin/1869
• KarłT/1885
• Gaert/1927

Aoristus a praeterito dupliciter formatur. Nam quando praeteritum in lem purum desinit, mittat illud in aoristo in -wʃʒy, ut miłowałem/miłowawʃʒy. Quando enim in łem purum, tunc vertit illud in ʃʒy.

Darnach haben auch die Polen einen Aoristum bey dem Infinitivo Modo, der sich auff ein szy endet/ vnd mit allen dreyen personen in beyden Numeris gebraucht wird.

Aoristus czytawszy Nach dem ich gelesen habe.

Aoristus. Hoc Polonis nihil ferè usitatius est, ut: Vsłyszawszy to Pan rozgniewał się.

Aoristus Czytáwszy nach dem ich gelesen habe.

Die Endigungs Weise [Infinitivus Modus] hat eigentlich nur die gegenwertige Zeit [Tempus Præsens] wiewol offtmals mit zweyerley Endungen: [duabus Terminationibus] Die andere Zeiten [alia Tempora] aber umschreibet sie. Sie hat aber auch darneben eine gewisse Zeit eines Mittel oder Führenden Zeitwortes / [Gerundium præteriti temporis, sive verbum Participiale] welches auff ein szy in allen Geschlechtern außgehet/ und weder bey den Lateinern / noch bey den Deutschen zu finden ist. Vergleicht sich fast mit dem Griechischen Aoristo.

Es haben auch die Pohlen/ ausser dem/ einen Aoristum, welcher dem Infinitivo ehnlich ist/ und hat seine Endung auff ein wszy/ oder szy/ kommt aber von dem Perfecto her [...].

Es brauchen die Pohlen eine gar kurze Redens⸗Art durch den Aoristum, oder wie man bey der information nennet Participium in wszy/ oder szy: Welches von dem Perfecto her kommet/ wann die letzte Particula von dem Perfecto łem in wszy oder szy verwandelt wird/ alß: cżytałem ich habe gelesen/ cżytawszy nachdem ich gelesen habe.

W staréj greczyznie znajdujemy następujące formy czasu przeszłego: 1. Niedokonany (imperfectum). 2. Dokonany okréślny (perfectum). 3. Dokonany nieokréślny (aoristus). 4. Zaprzeszły (plusquamperfectum).

Niektórzy używają systemu mieszanego: jedne pojęcia nazywają terminami spolszczonymi, inne obcymi, używając ich in сrudo. Oto np. w ostatnich wydawnictwach krakowskich spotykamy się z taką nomenklaturą: [...] „Verbum substantivum”. „Praesens tematu”. „Aorystus” (!).[...] Czemu nie piszą np. attributa, kiedy piszą masculina? Czemu nie piszą np. declinatii substantivialnej, praesens thematu, aoristus.

★Czas (tempus) forma czasownika, wyrażająca stosunek chwili czynności do chwili mówienia lub do chwili innej czynności. Ze względu na stosunek czynności do chwili mówienia rozróżniamy czas: ★teraźniejszy (praesens); ★przeszły (praeteritum): a) niedokonany (imperfectum), b) dokonany (perfectum), c) nieokreślony (aoristus), d) ★zaprzeszły (plusquamperfectum).