Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

sposób warunkowy

Hasło w cytatach: sp. war., warunkowy sposób
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

Sposób życzący i warunkowy. Będzie mógł być jaśniej wytłumaczony pod słowami przymiotnemi [...]

Sposób warunkowy okazuje stan lub działanie przysądzone jakiemuś podmiotowi pod pewnym warunkiem; np. Niejeden byłby (spos. war.) szczęśliwszy, gdyby na małém przestawał (warunek).

W staropolskiém jeszcze się obie części składowe w jednę postać nie były zlały, a posiłkowy aoryst występywał w właściwéj sobie postaci: bych, by, by, bychwa, bysta, bysta, bychom (i bychmy), byście, bychą n. p. uśmierzył bych, poznał by, siedzieli bysta, sławili bychmy i t. d., co podziśdzień w innych sposobach tego trybu jak n. p. w życzącym, celowym i t. d. widać n. p. obyś pamiętał, byście widzieli i t. d. Nawet w warunkowym sposobie odłącza się niekiedy posiłkowy aoryst od imiesłowu przyrastając do innego słowa: gdybym mógł, tobym uczynił.