terminów gramatycznych online
imiona osób męskich działających
Język: polski
Cytaty
§.415. Przyrostek arz, ijarz. Tworzy imiona osób męskich, działających to co źródłosłów wyraża. Przyrasta do czasowników i do rzeczowników.
Na szczególną uwagę zasługują tu tylko następujące j przyrostki: [...] Przyr. cz, acz. Tworzy imiona osób działających, albo też mających czegoś nad miarę — wedle tego, czy się wyraz wywodzi od czasownika, czy od rzeczownika. posiadacz, wyjadacz, krzykacz, odbieracz, rozbijacz.
§. 416. Przyr. cz, acz. Tworzy imiona osób działających, albo też mających czegoś nad miarę — wedle tego, czy się wyraz wywodzi od czasownika, czy od rzeczownika.
W greckiém występuje piérwotne -tra i -tar przy imionach powinowactwa i imionach osób męskich działających jako τηρ, τορ, τερ, zresztą jako τρα, θρα, τλη, θλη, τρο, θρο, τλο, θλο: σω-τήρ- (zbawca) piérw. σω (ocalić), ρή-τορ- przyp. I. ρή-τωρ (mowca) piérw. ρε (mówić).
Przyrostek -ar + -ja przechodzi według zasad głoskowni polskiéj na -arz, przyrostek -ra + -ja na rz; pierwszy dodaje się bezpośrednio do źródłosłowu, drugi ze spójką i, która tutaj na ja tężeje; oba przyrostki tworzą imiona osób działających to, co źródłosłów wyraża (nomina agentis) : pis-arz zam. pis-ar-ja- piérw. pis-, włod-arz piérw. włod-, łg-arz piérw. łg.
§ 220. Suf. -ca < -ьca < -ьka, znany tylko w językach zachodnio-słowiańskich, formuje najczęściej męskie imiona osób działających, pochodne od czasowników: odjimca, przychodca, przyjemca, wysłuszca — exauditor, zaszczytca — protector, zawadca Fl, drapieżca, omowca, potwarca, zbójca Gn.,