Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

dopełniacz zwyczajny

Język: polski

Cytaty

Dopełniacz zostaje względem głównego rzeczownika, któremu jest przydany, albo w stosunku podmiotu, albo też w stosunku przedmiotu (§. 589). W wyrażeniach, jak np. miłość Boga ku ludziom; płacz matki; wieś mego brata [...] dopełniacz [...] ma wszelkie własności podmiotu względem swego głównego rzeczownika. [...] Ponieważ tego rodzaju dopełniacze są w języku naszym najzwyklejsze: nazwiemy je sobie tedy Dopełniaczem zwyczajnym albo podmiotowym, (w gramatyce łacińskiéj: genitivus subjectivus).

Dopełniacz zwyczajny albo podmiotowy jest ten, który oznacza sprawcę, który coś czyni, albo właściciela, który coś ma, albo źródło, z którego znaczenie głównego rzeczownika pochodzi. I tak w przykładach: książka ucznia, igła siostry, wóz i konie rolnika, dom mojego ojca; dopełniacz ucznia, siostry, rolnika, ojca, jest zwyczajny czyli podmiotowy, albowiem oznacza właściciela, który coś posiada.