terminów gramatycznych online
imiesłów zwyczajny
Język: polski
Cytaty
[[...] zgadzając go, jeżeli jest odmienny, z rzeczownikiem […] Z tych przykładów poznajemy, że imiesłowy zwyczajne, tak się zgadzają z swemi rzeczownikami, jak i przymiotniki […].
Imięsłowy zwyczajne czyli odmienne albo przymiotne zowią się te, które się odmieniają przez rodzaje, liczby, przypadki, czasem także przez stopnie; a to zupełnie podług tych samym prawideł, które służą przymiotnikom [...], dlatego też nazywam je imięsłowami przymiotnemi, np. idący, a, e; idącego, idącemu, idącéj, idącą i t. d.
Imięsłowów zwyczajnych odmiennych po dziś dzień w języku polskim używanych jest razem wszystkich siedm: cztéry niedokonane, trzy dokonane, które tu porządkiem czasów następują: 1. Imięsłów teraźniéjszy czynny niedokonany [...]. 2. Imięsłów przeszły niedokonany i dokonany bierny kończący się zwykle na: ny, na, ne, w niektórych słowach na ty, ta, te i 3. w niektórych na: ły, ła, łe [...]. 4. Imięsłów przyszły niedokonany i 5. dokonany czynny [...]. 6. Imięsłów przyszły niedokonany i 7. dokonany bierny.
Andraszek Edm. Kdz [Edmund] powiada. "Przy takiej obfitości języka polskiego, a niedostatku łacińskiego, udano się do jimiesłowów, które gdy nie mają przy sobie przypadku drugiego, kładą się w rodzaju nijakim, jak rzeczowniki i nabywają się jimiesłowami osobliwemi (gerundia); gdy zaś mają przy sobie przypadek drugi, są jimiesłowami zwyczajnemi (participia)".