Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

odrzucanie, odrzucenie samogłoski

Hasło w cytatach: odrzucanie, odrzucanie samogłoski, odrzucenie samogłosek
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

[...] Takie skracanie słów odbywa się czworakim sposobem: 1. Przez zlanie się dwóch samogłosek lub samogłoski ze spółgłoską w jednę samogłoskę, albo w samogłoskę i spółgłoskę, które z dwóch zgłosek czynią jednę [...]. 2. Przez wyrzucanie (ze środka) i odrzucanie samogłoski (z końca lub z początku słowa [...]). 3. Przez wyrzucanie całéj zgłoski, np. po(dob)no [...]. 4. Przez wyrzucenie samogłoski i spółgłoski, z których pierwsza należy do poprzedzającéj, druga zaś do następującéj zgłoski, np. trz(eb)a [...].

Po téjto więc dopiero najdawniejszej epoce nastała druga czy trzecia - podlegająca prądom niejednokrotnie wręcz przeciwnym duchowi tamtej: epoka ściągnięć dwojga brzmień w jedno, konsonantyzowania dwugłosek, odrzucania i substytucyj samogłosek zbędnych jorami itp.

Takie wyrazy zostały później skrócone — już to przez ściągnięcie dwóch zgłosek w jednę, np. majesz na masz, już też przez proste odrzucenie niektórych samogłosek, np. tych jerów z woł i skop, e z bliżeje, joru z dъbcora, w skutek czego zrobiło się natomiast dcora [...], a po odpadku i tego d nawet — córa.